Günümüzde küresel bir halk sağlığı sorunu olarak kabul edilen hipertansiyon, en ölümcül hastalıklar arasında ilk sıralarda yer alıyor. Türkiye’de her üç kişiden biri yüksek tansiyon ile mücadele ediyor. İleri yaşlarda ise bu oran %85’e kadar çıkıyor. İç Hastalıkları ve Nefroloji Uzmanı Prof. Dr. Ziya Mocan, hipertansiyon hastalarının sadece %50’sinin bu hastalığın farkında olduğunu belirterek, “Hipertansiyonu olanların %50’si, kendisinde bu sorunun var olduğundan habersiz. Erkek hastalar, kadınlara göre yüksek tansiyonu daha az ciddiye alıyor. Erkeklerde bu farkındalık %40 iken, kadınlarda %67 civarında” dedi.
Dünyada hipertansiyonun yaygınlığı
Dünyada her 100 kişiden 30'u hipertansiyon sorunu yaşıyor. Genellikle ileri yaşlarda daha sık görülen hipertansiyon, gençlerde 20’de 1 oranında rastlanıyor. Ülkemizde %40 ile en sık Karadeniz Bölgesi’nde görülen hipertansiyon, %22 ile en az Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu’da görülüyor.
Karadeniz’de tuz tüketimi
Hipertansiyonun Karadeniz Bölgesi’nde daha yaygın olmasının nedenlerinden biri, yüksek tuz tüketimi. Prof. Dr. Ziya Mocan, “Karadeniz insanının yapısal olarak daha stresli olması da hipertansiyonun yaygın olmasında etkili. Ayrıca, aşırı kilolularda yüksek tansiyon çok sık görülüyor; 100 kişiden 73’ünde mevcut. Zayıf kişilerde ise bu oran %6 gibi düşük bir seviyede” diye konuştu.
Tedavi oranları
Prof. Dr. Mocan, hastaların ancak %50’sinin hipertansiyon hastalığının farkında olduğunu belirtti. “Geri kalan %50’lik kesim, kendilerinde hipertansiyon olduğundan habersiz. Erkekler, kadınlara göre bu hastalıktan daha az haberdar ve daha vurdumduymaz. Erkeklerde bu farkındalık %40, kadınlarda ise %67 civarında” dedi.
Hipertansiyonun tehlikeleri
Yüksek tansiyonun en sık görülen kronik hastalıklardan biri olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Mocan, “Yüksek tansiyon, önlenebilir ve tedavi edilebilir bir hastalık olup mutlaka hekim tarafından takip edilmelidir. Hipertansiyon, uzun süre belirti vermeden sinsice ilerleyerek kalp, büyük damarlar, göz, böbrek ve beyin gibi hayati organlara zarar verir. Sinsi düşman olarak adlandırılan yüksek tansiyonu tespit etmenin tek yolu, belli aralıklarla tansiyonu ölçtürmektir” ifadelerini kullandı.
İlaç kullanımı
Türkiye’deki hipertansiyon hastalarının sadece %48’i ilaç kullanıyor. Prof. Dr. Mocan, “Geri kalan kesim ya hastalığının farkında değil ya da ilaç kullanmayı reddediyor. Kadınlar bu konuda daha hassas olup %60 oranında ilaç kullanıyor. Erkeklerin ise sadece %33’ü ilaç kullanmakta. Bu nedenle hipertansiyonun yol açtığı böbrek yetmezliği, kalp krizi, inme gibi sorunlar erkeklerde daha çok görülüyor” dedi.
Toplumsal farkındalık
Hipertansiyonun yaygınlığı ve tehlikeleri göz önüne alındığında, toplumda farkındalığın artırılması büyük önem taşıyor. Düzenli sağlık kontrolleri, kan basıncının düzenli olarak ölçülmesi ve halkın hipertansiyon hakkında bilinçlendirilmesi, hastalığın erken teşhisi ve tedavisi açısından büyük fayda sağlayacaktır.