E-fatura, kağıt faturaların yerini alan ve işletmelerin vergi işlemlerini elektronik ortamda hızlı ve kolay bir şekilde gerçekleştirmesini sağlayan bir uygulamadır. Gelir İdaresi Başkanlığı'nın (GİB) belirlediği standartlara uygun olarak kesilen e-faturalar, kağıt faturaların yerine geçer ve vergi kanunlarına uygun olarak düzenlenir. Bu sayede işletmeler, kağıt fatura düzenleme ve saklama maliyetlerinden kurtulurken, vergi işlemlerini de daha hızlı ve verimli bir şekilde yapabilirler. Peki E-fatura ne için kullanılır? E-fatura nasıl kesilir? Gibi E-fatura ile ilgili tüm soruların cevaplarını haberde bulabilirsiniz...
E-fatura nedir?
E-fatura, dijital ortamda hazırlanıp iletilen fatura türüdür. Geleneksel kağıt faturaların yerine geçen bu sistem, Türkiye'de 2013 yılından beri yasal olarak kullanılmaktadır. E-fatura, Vergi Usul Kanunu'na uygun olan mükellefler tarafından kullanılabilir.
E-fatura ne için kullanılır?
E-fatura, Vergi Usul Kanunu'na göre belirli koşulları yerine getiren vergi mükellefleri tarafından kullanılabilir. Şirketler, e-fatura kullanarak satış işlemlerini kaydedebilir ve fatura kesme, düzenleme ile gönderme süreçlerini elektronik olarak gerçekleştirebilirler.
E-fatura, Vergi Usul Kanunu'na göre belirli koşulları sağlayan vergi mükellefleri tarafından kullanılan bir elektronik fatura çeşididir. İşletmeler, e-fatura aracılığıyla satış işlemlerini kaydedebilir, fatura kesme, düzenleme ve gönderme işlemlerini elektronik ortamda gerçekleştirebilirler. Bu sayede kağıt israfının önlenmesi, işlemlerin hızlı ve güvenli bir şekilde tamamlanması ve vergi denetimlerinin kolaylaştırılması gibi avantajlar sağlanabilir.
E-fatura hangi işlemlerde kullanılır?
-
Ticari İşlemler: Mal veya hizmet satışı yapılan işlemlerde fatura kesme işlemi için kullanılır.
-
Belirli Sektörler: Özellikle yıllık brüt satışı belirli bir limitin üzerinde olan işletmeler için zorunlu bir gerekliliktir.
-
Kamu Kurumları ile İlişkili İşlemler: Kamu kurumları veya resmi kurumlarla yapılan işlemlerde sıklıkla kullanılır.
-
Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) Kapsamındaki Ürünler: Özel Tüketim Vergisi kapsamındaki ürünlerin imalatı veya ithalatıyla uğraşan işletmeler için zorunludur.
-
Aracı Hizmet Sağlayıcıları ve İnternet Reklamcılığı: Aracı hizmet sağlayıcıları, internet reklamcılığı hizmet aracıları ve internet ortamında reklam yayınlayanlar için de geçerli bir uygulamadır.
-
Sebze Meyve Ticaretiyle Uğraşanlar: Komisyoncu veya tüccar olarak sebze meyve ticaretiyle uğraşanlar için de E-Fatura kullanımı zorunludur.
E-Faturayı kimler kullanabilir?
E-Fatura kesme işlemi, yalnızca karşı tarafın da E-Fatura kullanıcısı olduğu durumlarda gerçekleştirilebilir. Karşı taraf E-Fatura kullanıcısı değilse, E-Fatura ortamında fatura kesme işlemi yapılamaz; bu durumda E-Arşiv Fatura veya kağıt fatura yöntemleri kullanılır. Ticari işlemlerde fatura kesimi zorunludur ve işletmeler, mal veya hizmet satışı gerçekleşen kişilere 7 gün içinde fatura kesmelidir. Faturalar, GİB üzerinde 6 ay boyunca saklanabilir ve bu süre içinde inceleme ve raporlama imkanları ile cari hesap problemleri önlenebilir.
E-fatura nasıl kesilir?
Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından tanımlanan kullanıcıların E-Fatura kesme işlemlerini gerçekleştirebileceği üç farklı yöntem şunlardır:
- GİB Portalı: Gelir İdaresi Başkanlığı sistemleri üzerinden E-Fatura kesme süreçleri yönetilebilir. Az sayıda fatura kesme işlemi olan kullanıcılar için uygun bir yöntemdir. Faturalar 6 aylık dönemlerde geriye doğru sistemden silindiği için kullanıcıların yedeklerini almaları gerekmektedir. E-Fatura kesme hacmi geniş olan işletmeler için yetersiz kalabilir.
- Entegrasyon: Entegrasyon yöntemi, E-Fatura kesme işlemlerini GİB Portalı yerine kendi uygulamaları ile yürütmek isteyen kullanıcıların tercih ettiği bir yöntemdir. Entegrasyon sisteminin 7/24 aktif olarak çalışabilmesi ve sistemin aksamaması için uzman bir personele ihtiyaç vardır.
- Özel Entegratörler: E-Fatura kesme işlemleri için bir diğer yöntem olan özel entegratörler, aylık sabit bir fatura sayısı bulunmayan ve bazı zamanlar çok yüksek sayıda E-Fatura kesebilen işletmeler için en pratik ve hızlı yöntemdir. Özel entegratörleri kullanmak isteyen işletmelerin yazılım ve donanım için herhangi bir yatırım yapmaya ihtiyaçları yoktur. Fatura verilerinin güvenliği en üst düzeyde tutulur ve işletmelerin ihtiyaçlarına göre ek özellikler geliştirilebilir. Bu sayede işletmeler E-Fatura kesme işlemlerini kolay ve güvenli bir sistem ile gerçekleştirmiş olurlar.
E-fatura kesmek için ne yapılır?
E-Fatura kesme işlemlerini kolayca yapabilmek için İnternet Vergi Dairesi sistemine giriş yapılır ve Arşiv Portal bölümüne geçilir. Ardından 'Belge İşlemleri' kısmından 'Fatura Oluştur' seçeneği seçilir. Gerekli alanlar doldurularak fatura oluşturulur ve taslaklara kaydedilir.
Kaç paraya kadar e-fatura kesilir?
Fatura kesme limitinin 2024 yılı için 6.900 TL olarak belirlendiği doğru. Bu tutar her yıl Hazine ve Maliye Bakanlığı çatısı altında, Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) tarafından belirlenir ve biten yılın son günlerinde bir tebliğ ile Resmî Gazete'de yayımlanır.
E-fatura kimler için zorunlu?
-
Yıllık Brüt Satışı Belirli Bir Limitin Üzerinde Olan İşletmeler: 2020 yılından itibaren yıllık brüt satışı 5 milyon TL ve üzeri olan işletmeler için E-Fatura kullanımı zorunludur.
-
Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) Mükellefleri: Özel Tüketim Vergisi I ve III sayılı listedeki ürünleri imal veya ithal eden işletmeler, bu ürünlerin satışında E-Fatura kullanmak zorundadır.
-
Sosyal Güvenlik Kurumu ile Sözleşme İmzalayan Hastane ve Medikal Kurumlar: Sosyal Güvenlik Kurumu ile sözleşme imzalayan hastane ve medikal kurumlar, sözleşme kapsamında yaptıkları işlemlerde E-Fatura kullanmak zorundadır.
-
Aracı Hizmet Sağlayıcıları ve İnternet Reklamcılığı Hizmet Aracıları: Aracı hizmet sağlayıcıları ve internet reklamcılığı hizmet aracıları, faaliyetlerine ilişkin işlemlerde E-Fatura kullanmak zorundadır.
-
İnternet Ortamında Reklam Yayınlayanlar: İnternet ortamında reklam yayınlayanlar, reklam hizmetlerine ilişkin işlemlerde E-Fatura kullanmak zorundadır.
-
Sebze Meyve Ticareti ile Uğraşanlar: Komisyoncu veya tüccar olarak sebze meyve ticaretiyle uğraşanlar, işlemlerinde E-Fatura kullanmak zorundadır.
E-Fatura özellikleri nelerdir?
-
Sadece Elektronik Format: E-Fatura sadece elektronik ortamda geçerlidir; kağıt baskısı geçersizdir. Bu özellik, işlemlerin dijital ortamda yönetilmesini sağlar.
-
GİB (Gelir İdaresi Başkanlığı) Aracılığı: E-Fatura işlemleri, Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) aracılığıyla gerçekleştirilir. GİB, E-Fatura işlemlerinin yönetimini ve vergi idaresine bildirimini sağlar.
-
Zorunlu Format: E-Fatura'nın belirli bir formatı vardır ve bu format vergi mevzuatı gerekliliklerine uygun olarak düzenlenmelidir. Bu, faturanın içeriğinin standart ve belirli kurallara göre düzenlenmesini sağlar.
Kaç çeşit e-fatura vardır?
e-Fatura ve e-Arşiv Fatura olmak üzere iki çeşit dijital fatura mevcuttur.
E-fatura kimlere düzenlenir?
E-Fatura mükellefi olmak için gereken şartlar şunlardır: 2022 yılından itibaren brüt satış hasılatı 3 milyon TL ve üzerinde olan şirketler, e-Fatura sistemine geçmek zorundadır. Bu geçişin son tarihi ise 1 Temmuz 2023 olarak belirlenmiştir. Ayrıca, 1 Ocak 2024 tarihine kadar e-defter uygulamasına da geçiş yapılması zorunludur.
E-Fatura avantajları nelerdir?
- İşletme maliyetlerinizi düşürür.
- Kağıt fatura basımına ihtiyaç kalmaz; e-fatura elektronik ortamda hazırlanır ve gönderilir.
- Faturaların müşterilere kargolanması gerekmez; e-fatura anında müşterilere iletilir.
- e-Faturalar dijital ortamda arşivlenir, böylece arşivleme işleminden kurtulursunuz.
- Faturalarınızın kaybolma riskini ortadan kaldırır.
- Çevre dostu ve tasarruflu bir çözümdür.
- Faturaları daha hızlı hazırlamanızı sağlar, böylece zaman tasarrufu sağlarsınız.
- Tahsilat süreçlerinizi hızlandırır.
E-Fatura ve E-Arşiv Fatura Arasındaki Farklar nelerdir?
E-Fatura sadece E-Fatura kullanıcılarına gönderilebilirken, E-Arşiv Fatura ise göndericinin E-Fatura mükellefi olduğu ancak alıcının kâğıt fatura kullanıcısı veya son kullanıcı olduğu durumlarda kullanılır. Bu şekilde, E-Arşiv Fatura, E-Fatura kullanıcıları olmayan kişilere yönelik olarak kesilip gönderilir.
E-Arşiv Fatura nedir?
E-arşiv uygulaması, Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından belirlenen kurallara göre elektronik ortamda fatura oluşturma, saklama, sunma ve raporlama süreçlerini içermektedir.
E-fatura olmadan E-Arşiv olur mu?
Gelir İdaresi Başkanlığı'nın yeni belirlediği kurallara göre, e-arşiv gönderimi için gereken e-fatura kullanıcısı olma zorunluluğu kaldırıldı. Bu değişiklikle birlikte, özel entegratörler aracılığıyla e-arşiv fatura düzenlemek artık e-fatura kullanıcısı olmadan da mümkün hale geldi.
E-Arşiv Fatura kesmek için E-Fatura mükellefi olmak zorunlu mu?
E-Arşiv fatura kesmek için e-Fatura mükellefi olmak zorunlu değildir.
E-faturalarda hangi bilgiler bulunmalı?
E-Faturada yer alması gereken zorunlu bilgiler belirlenmiştir. Bu bilgiler şunlardır:
- E-Fatura düzenleme tarihi ve belge numarası,
- Faturayı düzenleyen kişinin adı-soyadı, varsa unvanı, adresi, vergi kimlik numarası ve vergi dairesi,
- Müşterinin adı-soyadı veya varsa unvanı, vergi dairesi ve vergi kimlik numarası,
- Satılan malın teslim tarihi ve irsaliye numarası,
- Malın veya hizmetin türü, miktarı, birim fiyatı, toplam tutarı, vergi oranı ve vergi tutarı,
- GİB üzerinden sorgulanabilir ve doğrulanabilir kare kod veya barkod.
E-faturada nelere dikkat edilmeli?
e-Fatura, Başkanlık tarafından belirlenen format ve standartlara uygun olarak oluşturulmalıdır. Sadece e-Fatura bünyesinde tanımlı olan kullanıcılar adına düzenlenebilir. Dolayısıyla, e-Fatura alma yetkisi olmayan kişiler adına e-Fatura düzenlenmesi mümkün değildir.
e-Faturayı düzenleyen kişinin adı/soyadı, varsa ticaret unvanı, iş adresi, bağlı olduğu vergi dairesi ve vergi kimlik numarası yer almalıdır. Müşterinin adı/soyadı, ticaret unvanı, varsa vergi dairesi ve vergi kimlik numarası da belirtilmelidir. Malın veya işin türü, miktarı, fiyatı, toplam tutarı, vergi türü, vergi oranı ve vergi tutarı da açıkça yer almalıdır.
E-fatura yanlış kesilirse ne olur?
Elektronik fatura uygulamasında gönderilen bir faturada düzeltme yapılamamaktadır. Yanlış fatura alındığında (kanuni şartlara uygunsa), iade faturasıyla geri gönderilmeli veya ticari fatura ise reddedilmelidir.
E-fatura limiti ne kadar?
2024 yılı için e-Fatura kesme ve düzenleme sınırı 6.900 TL olarak belirlenmiştir. Ürün veya hizmet bedeli bu miktarın altında olsa bile, satıcı veya hizmet sağlayıcı gerektiğinde fatura düzenlemek zorundadır.
E-faturaya hangi şartlarda geçilir?
Gelir İdaresi Başkanlığı'nın son tebliği, 2020 ve 2021 yıllarında brüt satış geliri 4 milyon TL veya üzerinde olan şirketler için e-fatura kullanımının zorunlu hale geldiği 2022 ve sonrası hesap dönemlerini kapsamaktadır.
E-fatura kaç gün içinde kabul edilmeli?
Ticari e-Fatura'nın alıcı tarafından geri çevrilmesi için tanınan süre 8 gün olarak belirlenmiştir. Bu süre içinde alıcı herhangi bir ret işlemi yapmazsa fatura otomatik olarak kabul edilir.
E-fatura ne zaman tebliğ edilmiş sayılır?
Elektronik olarak imzalanmış bir tebligat belgesi, muhatabın elektronik iletişim adresine gönderildiği tarihten itibaren 5 gün içinde teslim edilmiş kabul edilecektir.
E-fatura teslim şartı nedir?
Mükellefler, e-Arşiv Uygulaması çerçevesinde elektronik belge olarak hazırladıkları faturayı, bu Tebliğin 7.1 ve 7.2 bölümlerinde belirtilen istisnalar dışında, alıcısına genellikle kâğıt ortamında teslim ederler. e-Arşiv Uygulaması kapsamında düzenlenen fatura genellikle kâğıt ortamında teslim edilmelidir.
E-fatura hakkında sıkça sorulan sorular ve cevapları;
1) E-Fatura Kağıt Faturayla aynı mıdır?
E-Fatura, kağıt faturadan farklıdır. Kağıt fatura fiziksel olarak basılı bir belge iken, e-Fatura dijital bir belgedir ve Vergi Usul Kanunu'na göre belirli şartları karşılayarak elektronik ortamda düzenlenir, gönderilir ve saklanır.
2) E-Faturalar Nasıl Sorgulanır?
- GİB Portalı veya İlgili Yazılımı Kullanma: Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) tarafından sağlanan resmi portal veya e-Fatura yazılımını kullanarak sorgulama yapabilirsiniz.
- GİB Portalına Giriş: GİB'in resmi web sitesine gidin ve giriş yapın. Eğer e-Fatura sorgulama hizmeti sunuluyorsa, bu bölümde ilgili menü veya bağlantıyı bulabilirsiniz.
- Fatura Bilgilerini Girme: Sorgulamak istediğiniz e-Faturanın ilgili bilgilerini (örneğin, fatura numarası, tarih aralığı vb.) girin.
- Sorgulama İşlemini Tamamla: Girdiğiniz bilgilerle sorgulama işlemini tamamlayın ve sonuçları görüntüleyin.
- Fatura Detaylarını İnceleme: Sorgulama sonucunda e-Fatura ile ilgili detayları (fatura tutarı, tarih, gönderen bilgileri vb.) inceleyebilirsiniz.
3) E-Faturalar Nasıl Saklanır?
Elektronik faturaların muhafazası, kağıt faturalardaki gibi fiziksel arşivlere ihtiyaç duymaz. Bu faturalar, kullanıcıların muhasebe programlarında veya şirket entegrasyonlarıyla dijital olarak depolanır. Bu yöntemle faturalar, hasar riski olmadan uzun süreler boyunca korunabilir ve gerektiğinde kolayca erişilebilir hale gelir.