İlyas Salman, Türk sinema ve tiyatro dünyasının unutulmaz isimlerinden biri. Peki, bu deneyimli sanatçı kaç yaşında ve kariyer yolculuğu nasıl şekillendi? İlyas Salman hakkında merak ettiğiniz her şeyi bu yazımızda bulabilirsiniz. Hayatı, başarıları ve daha fazlası için okumaya devam edin.
İlyas Salman kimdir?
Malatya, Arguvan doğumlu İlyas Salman, 1950 yılında doğmuş, Türk sinema, tiyatro ve dizi oyunculuğunun yanı sıra, senaristlik ve yönetmenlik yaparak sanat dünyasında önemli bir yer edinmiştir. Nüfus cüzdanında 14 Ocak 1954 olarak belirtilen doğum tarihi, aslında birkaç yıl öncesine dayanmaktadır. Kültürel kimlik konusunda yanlış algılamalara maruz kalan Salman, Alevi Türkmen kökenli bir ateist olduğunu belirterek bu yanılgıları düzeltmiştir.
Eğitim hayatına Malatya Turan Emeksiz Lisesi'nde başlayan Salman, Ankara Devlet Konservatuvarı'nı son sınıfta terk etmiş ve sanat hayatına İstanbul Belediyesi Şehir Tiyatrosu'nda adım atmıştır. Uzun yıllar boyunca, özellikle köylü tiplemeleriyle tanınan Salman, sinema oyunculuğunun yanı sıra, iki filmde yönetmenlik yapmıştır. Ayrıca şiir ve türkü albümlerine de imza atmış, Ankara Birlik Tiyatrosu'nda 1997 ile 2000 yılları arasında sahne almıştır.
Siyasi olarak aktif bir yaşam sürdüren İlyas Salman, sol görüşlü olup, Türkiye Komünist Partisi üyesidir. 2023 Cumhurbaşkanlığı ve Parlamento seçimlerinde Sosyalist Güç Birliği'nin kuruluşunda yer almış ve Türkiye Komünist Partisi'nden İstanbul milletvekili adayı olarak politikaya atılmıştır. Salman, aynı zamanda Türksolu dergisinde makaleler yazmıştır. Özel hayatında, 1975 yılında evlendiği Gülser Salman ile mutlu bir evlilik sürdüren sanatçının, Devrim ve Temmuz Ali adında iki çocuğu bulunmaktadır. Salman, 31 Mart 2023 tarihinde yaptığı bir açıklamayla, Türkiye Komünist Partisi'nden İstanbul milletvekili adayı olduğunu duyurmuştur.
Sanatçının son dönemdeki çalışmaları arasında, 1 Ekim 2009'da Bakırköy Sanat Merkezi'nde başlaması planlanan ancak sağlık sorunları nedeniyle ertelenen "Karanfil Kokuyor Cıgaram" adlı gösteri yer almaktadır. Bu gösteride, Ahmed Arif'in "Hasretinden Prangalar Eskittim" kitabından şiirler okunacak ve gösterinin görsel yönetmenliğini oğlu Temmuz Salman üstlenecekti. Kızı Devrim Salman ise gösteride solistlik yapacaktı.
İlyas Salman, 1977'den günümüze kadar uzanan kariyeri boyunca "Baskın", "Çöpçüler Kralı", "Hababam Sınıfı Dokuz Doğuruyor", "Kibar Feyzo", "Sultan" gibi birçok önemli yapımda rol alarak Türk sinemasının gelişimine büyük katkılar sağlamıştır. Ayrıca, "Fikrimin İnce Gülü - Sarı Mercedes" gibi eserlerdeki performansıyla çeşitli ödüllere layık görülmüştür. İlyas Salman, Türk sinemasının ve kültür dünyasının en renkli ve etkileyici figürlerinden biri olarak tarihe geçmiştir. Sanatı ve siyasi duruşu ile tanınan bu çok yönlü sanatçı, hala aktif bir şekilde çalışmalarına devam etmektedir.
İlyas Salman filmleri
- 1977: Baskın
- 1977: Çöpçüler Kralı
- 1978: Hababam Sınıfı Dokuz Doğuruyor
- 1978: Kibar Feyzo
- 1978: Sultan
- 1979: Erkek Güzeli Sefil Bilo
- 1980: Banker Bilo
- 1980: Beş Parasız Adam
- 1980: İbişo
- 1980: Talihli Amele
- 1981: Hababam Sınıfı Güle Güle
- 1982: Çiçek Abbas
- 1982: Dolap Beygiri
- 1982: Çirkinler de Sever
- 1983: Şekerpare
- 1983: Aptal Kahraman
- 1983: Şaşkın Ördek
- 1984: Kızlar Sınıfı
- 1985: Ekmek Elden Su Gölden (video filmi)
- 1985: Ya Ya Ya Şa Şa Şa
- 1985: Köfteci Holding (video filmi)
- 1985: Para Babası (video filmi)
- 1985: Uyanıklar Dünyası
- 1985: Deliye Hergün Bayram
- 1985: Sarı Öküz Parası
- 1986: Paketteki Adam (video filmi)
- 1986: Sen de mi Şakir (video filmi)
- 1986: Fakir Milyoner (video filmi)
- 1986: Ava Giden Avlanır
- 1986: Sahtekar (video filmi)
- 1986: Arap Bilo (video filmi)
- 1986: Anahtarı Bendedir (video filmi)
- 1986: Sen Neymişsin Be Abi (video filmi)
- 1986: Karaman'ın Koyunu
- 1986: Ben Milyoner Değilim
- 1986: Türkücüler Kralı / Dündar İle Canan (video filmi)
- 1987: Gönlü Bol (video filmi)
- 1987: Banko Altılı Ganyan / Gönüllü Kahraman (video filmi)
- 1987: Aşk Peşinde
- 1987: Şam Fıstık
- 1988: Keklik Ali
- 1988: Aptal Aşık
- 1989: Afacan
- 1989: Kınalı Hanzo
- 1990: Aile Bağları (Yaşanan Dünya, Deli Fişek - video filmi)
- 1990: Zavallı
- 1992: Fikrimin İnce Gülü - Sarı Mercedes
- 1994: Talihsiz Bilo
- 1994: Kızlar Sınıfı (tv dizisi)
- 1995: Avantacılar (Tek Ayaklı Kuşlar)
- 1995: Naylon Karı
- 1995: Antika Kabadayı
- 1995: Karımı Aldatamam
- 1995: Rambo Ramiz
- 1996: Yoksa Yaşlandım mı?
- 1996: Sarhoş
- 1997: Tatil Belası
- 1997: Yasemince (tv dizisi)
- 1997: Taksim - Sarıyer (tv dizisi)
- 1998: Gülerken Ağladık (tv dizisi)
- 2003: Sen Hiç Güneşte Üşüdün mü?
- 2003: Güneş de Karanlığa Düşer
- 2006: Adressiz Sorgular
- 2006: Sis ve Gece
- 2008: Şeytanın Pabucu
- 2008: Ölüm Çiçekleri-Saraybosna (tv dizisi)
- 2008: Sevgilim Babam
- 2009: Çıngıraklı Top
- 2010-11: Akasya Durağı (tv dizisi)
- 2012: Lal Gece
- 2012: Seni Seviyorum Tülsü (kısa film)
- 2014: Mısır Adası
- 2014: Gece
- 2015: Ve Panayır Köyden Gider
- 2017: Dört Zait (kısa film)
- 2022: Duran (dizi)
- 2022: Elif Ana