Türkiye'de yeşil pasaport sahibi olmak isteyenlerin sayısı her geçen gün artarken, binlerce vize başvurusu reddedilmeye devam ediyor. Özellikle Avrupa ülkelerine seyahat etmek isteyenlerin vize almadaki zorlukları, yeşil pasaport talebini daha da artırıyor. Bu bağlamda, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) görüşülmeyi bekleyen kanun tekliflerinin sayısı 19’a ulaştı.
Son dönemde, Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği’ne (TMMOB) bağlı 15 yıl kıdemi olan mühendis ve mimarlar ile malul ve muharip gaziler için de yeşil pasaport verilmesi yönünde yasa teklifi hazırlandı. Bu tekliflerle birlikte TBMM’deki ilgili kanun tekliflerinin sayısı 19’a yükseldi. CHP, MHP, DP, DEVA, YRP ve İYİ Parti tarafından hazırlanan bu teklifler, yeşil pasaport verilmesi istenen meslek gruplarını genişletmeyi amaçlıyor. Bu meslek grupları arasında eczacılar, gazeteciler, TIR şoförleri, belde belediye başkanları, serbest muhasebeciler, tüm hakim ve savcılar, engelli memurlar, bekçiler, muhtarlar, gardiyanlar, özel sektörde çalışan doktorlar, tiyatro sanatçıları, öğretim üyeleri, TBMM danışmanları ve sendika yöneticileri yer alıyor.
Yeşil Pasaport Sahibi Sayısı Artıyor
Hâlihazırda Türkiye'de yaklaşık 1 milyon 200 bin kişinin yeşil pasaportu bulunuyor. Eğer bu yasa teklifleri kabul edilirse, eş ve çocuklarla birlikte en az 800 bin kişi daha yeşil pasaport hakkına sahip olacak. Türkiye genelinde 50 bin muhtar, 29 bin bekçi, 68 bin infaz koruma memuru, 3 bin sendika yöneticisi, 15 yıl kıdemi olan 3 bin gazeteci, 18 bin eczacı ve 16 bin hakim-savcı bulunuyor. Bu rakamlar, yeni yasalarla birlikte yeşil pasaport hakkı kazanan kişi sayısında önemli bir artış olacağını gösteriyor.
Ancak, Dışişleri ve İçişleri Bakanlıkları, Avrupa ülkelerinin yeşil pasaporta da vize uygulaması getirebileceğinden endişe ediyor ve bu nedenle yeni taleplere temkinli yaklaşıyor. TBMM İçişleri Komisyonu’nda görüşülmeyi bekleyen bu yasa tekliflerinin, muhalefet tarafından sunulduğu için kanunlaşma ihtimalinin düşük olduğu düşünülüyor.
Yeşil Pasaport Verilmesi İstenen Meslek Grupları
Yeni yasa tekliflerinde, derecelerine bakılmaksızın tüm hakim ve savcılar, özel sektörde çalışan tiyatro sanatçıları, Adalet Bakanlığı'na bağlı infaz koruma memurları, çarşı ve mahalle bekçileri, 20 yıldır ticaretle uğraşan iş insanları, 10 yıldır uluslararası nakliye işi yapan TIR şoförleri, 10 yıl kıdemli üniversite öğretim üyeleri, belde belediye başkanları, 15 yıl kıdemli eczacılar, TBMM ve büyükşehir belediye danışmanları, il ve ilçelerde görev yapmış eski belediye başkanları, Türkiye çapında örgütlü sendika yönetim kurulu üyeleri, yeminli mali müşavir ve serbest muhasebeciler, 15 yıl kıdemli basın kartı sahibi gazeteciler, 15 yıl kıdemli özel sektör doktorları, köy ve mahalle muhtarları, yüzde 40 engelli ve 10 yıl kıdemi olan devlet memurları, TMMOB’ye bağlı 15 yıl kıdemi olan mühendis ve mimarlar ile malul ve muharip gazilere yeşil pasaport verilmesi öngörülüyor.
Yeşil Pasaporta Vize Uygulayan Ülkeler
Türkiye’den yeşil pasaport sahipleri için vize uygulayan 40 ülke bulunuyor. Bu ülkeler arasında ABD, Kanada, İngiltere, Avustralya, Meksika, Afganistan, Benin, Butan, Cape Verde, Doğu Timor, Eritre, Ermenistan, Etiyopya, Gambiya, Gana, Gine, Güney Sudan, Güney Kıbrıs, Kiribati, Komor, Kongo, Kuzey Kore, Laos, Lesotho, Liberya, Madagaskar, Mali, Malavi, Mikronezya, Myanmar, Nauru, Nepal, Nijerya, Orta Afrika Cumhuriyeti, Senegal, Solomon Adaları, Somali, Sudan, Uganda ve Yeni Zelanda yer alıyor.
Bu düzenlemeler, Türkiye'de yeşil pasaport sahibi olmanın şartlarını genişletmeyi ve daha fazla kişiye bu hak tanınarak, yurt dışına çıkışlarda kolaylık sağlamayı hedefliyor. Ancak, Avrupa ülkelerinin olası vize uygulamaları, bu sürecin önünde bir engel olarak duruyor. Yine de, tekliflerin kabul edilmesi durumunda, yeşil pasaport sahibi kişi sayısında ciddi bir artışın yaşanması bekleniyor.