Bir zamanlar sadece tarih sayfalarında bulunan isimler şimdi meraklı zihinleri cezbetmek için bekliyor. Kullanıcılar, geçmişin tozlu raflarındaki bilgileri gün yüzüne çıkarmak için adım adım ilerliyorlar. Ruhullah Humeyni kimdir? Ruhullah Humeyni ne zaman öldü? Ruhullah Humeyni'nin babası Seyyid Mustafa kimdir? Bu soruların yanıtları artık gizem perdesini aralıyor ve meraklı bakışları aydınlatıyor. Hazır olun, çünkü geçmişin sırları şimdi gün yüzüne çıkıyor.
Ruhullah Humeyni kimdir?
İran tarihine damga vuran bir isim olan Ruhullah Humeyni, İranlı siyasetçi ve Şii din adamı olarak tanınır. Gerçek adı Ruhullah Mustafavî Musevî olan Humeyni, 22 Eylül 1902'de Humeyn şehrinde doğdu ve 3 Haziran 1989'da Tahran'da vefat etti. Ayetullah Humeyni olarak bilinen Humeyni, İran İslam Devrimi'nin siyasi ve ruhani lideri olarak ön plana çıktı. Muhammed Rıza Pehlevi rejimine son vererek İslam Cumhuriyeti'ni kurdu ve devrim sonrası dinî ve siyasi yetkileri elinde tuttu.
Varlıklı bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelen Humeyni, henüz bebekken babasını kaybetti. Annesini ise 15 yaşında iken kaybettiği için yetim kaldı. Ailesi, uzun yıllar dinî ulema geleneğine sahip bir soydan gelir. Kökenleri, Ehlibeyt'in yedinci imamı İmam Musa el-Kâzım'ın torunlarına dayanır. Humeyni'nin ailesi, Nişabur'dan Hindistan'ın Lucknow bölgesine göç ederek burada dinî eğitim çalışmalarına başlamıştır.
Gençlik yıllarında İslami ilimler üzerine eğitim almak için Arak kentine giden Humeyni, burada Şeyh Abdülkerim Hairi'nin öğrencisi oldu. Daha sonra Kum kentine yerleşen Humeyni, 1930'da doğduğu kentin adını soyadı olarak aldı.
Humeyni, İslam bilimleri alanındaki çalışmalarıyla olduğu kadar, Muhammed Rıza Şah Pehlevi'ye karşı açıkça tavır alması ve İslami kuralların devlet yönetiminde geçerliliğini savunmasıyla tanındı. 1950'lerde ayetullah unvanını alarak Şii molla hiyerarşisinde yükseldi.
Şahın toprak reformu politikalarına karşı çıkması sonucu tutuklanan Humeyni, hükümete karşı başlatılan hareketlerin önderi haline geldi. Bir süre hapis yattıktan sonra 1964'te Türkiye'ye sürgün edildi. Daha sonra Irak'a yerleşti ve buradan İran'daki hükümeti devirmeye yönelik faaliyetlerine devam etti.
1979'da İran'a dönerek devrimin lideri haline gelen Humeyni, hükümeti oluşturdu ve ülkeyi bir İslam devletine dönüştürdü. İslam hukukunun uygulanması, kadınların örtünme zorunluluğu gibi kararlar aldı. Dış politikada Batı'ya karşı sert bir tutum benimsedi.
Ancak Humeyni'nin yönetimi eleştirilere de maruz kaldı. Tahrir el-Vesile adlı eseri, çocuklara yönelik cinsel uygulamaları içeren bölümleriyle tartışma yarattı. Ayrıca, özellikle Batı ile ilişkileri ve iç politikadaki baskıcı uygulamaları eleştirildi.
Ruhullah Humeyni ne zaman öldü?
Ruhullah Humeyni, 3 Haziran 1989 tarihinde ölmüştür. Humeyni'nin ölümünden sonra da karşıtları tarafından protesto edildi. Ancak milyonlarca kişinin katıldığı cenaze namazıyla birlikte tarihe geçti. Humeyni'nin mirası, İran'ın modern tarihindeki en etkili isimlerden biri olarak kabul edilir.
Ruhullah Humeyni'nin babası Seyyid Mustafa kimdir?
Seyyid Mustafa, İsfahan'da Mir Muhammed Taki Müderrisi'nin önderliğinde dinî eğitimine başladı ve daha sonra Mirza Hasan Şirazi gibi dönemin önde gelen Şii otoritelerinin rehberliğinde Necef ve Samara'da devam etti. Necef-i Eşref'te ilim ve maarif alanında yetişen Ayetullah Seyyid Mustafa Musevi, içtihat derecesine ulaştıktan sonra İran'a geri döndü. Humeyn şehrinde, insanların sığındığı ve dini meselelerde rehberlik ettiği bilinirdi.