İş dünyasında, işverenlerin yasal düzenlemelere uyması ve çalışanların haklarını koruması önemli bir sorumluluktur. Ancak, bazen bu sorumlulukların göz ardı edilmesi, ciddi sonuçlar doğurabilir. 2024 yılında, Türkiye'de işverenlerin dikkat etmesi gereken önemli bir konu sigortasız işçi çalıştırma cezalarıdır. Sigortasız işçi çalıştırmanın yasal yaptırımları ciddi boyutlara ulaşabilir ve işverenlerin hem mali hem de itibari açıdan olumsuz etkilenmesine neden olabilir. Bu yazıda, 2024 sigortasız işçi çalıştırma cezasının detaylarını ve işverenlerin bu konuda alması gereken önlemleri ele alacağız.
Sigortasız işçi çalıştırma cezası 2024
Sigortasız işçi çalıştırmanın cezası, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nda düzenlenmiştir. Bu kanuna göre, her işyeri işçilerin sigortasını yapmakla yükümlüdür. Ancak, bazı durumlarda işverenler bu yükümlülüğü yerine getirmeyebilirler. İşte bu noktada, sigortasız işçi çalıştırma cezası devreye girer. Sigortasız işçi çalıştırma, bazen işverenlerin dikkatsizliği sonucunda gerçekleşebileceği gibi bazen de maliyetleri azaltmak amacıyla bilinçli olarak yapılabilir. Ancak, işçinin sigortasız olarak çalıştırılması ciddi sonuçlar doğurabilir. Bu durum, işçinin birçok hakka sahip olmasını engeller ve mağduriyetine neden olur.
5510 sayılı Kanun'a göre, sigortasız işçi çalıştırmanın cezası şu şekildedir:
İşe başlama bildirgesinin verilmemesi durumunda 20.016,00 TL,
SGK beyannamesinin verilmemesi durumunda 20.016,00 TL,
Bir ay boyunca sigortasız çalıştırılması halinde 41.000,00 TL,
İşçi sigortasız olarak 2 aydır çalıştırılıyorsa cezası 82.000,00 TL,
Yıllık olarak hesaplandığında, işe giriş haricinde ortalama ceza miktarı 240.000,00 TL'yi bulmaktadır.
Sigortasız işçi tanımı ise, iş akdi yapılmış olmasına rağmen sigortasının yapılmadığı ya da eksik yatırıldığı durumları kapsar. Bu gibi durumlarda işçiler, hizmet sürelerinin eksik olduğunu fark ederlerse, Sosyal Güvenlik Kurumu'na karşı hizmet tespiti davası açabilirler. Bu dava, Kanun'un 86/9. maddesinde yer almaktadır ve eksik prim veya hizmet bildirimleri durumunda işçinin haklarının korunmasını sağlar.
SSK yapmayan işverene ceza ne kadar?
Çalışma Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre, işverenlerin SGK beyannamelerini düzenli olarak vermemesi halinde uygulanacak cezalar yeniden belirlendi. Artık sigortasız işçi çalıştırmaya ilişkin cezalar netlik kazandı. Bir işçinin SGK beyannamesinin zamanında verilmemesi durumunda ceza miktarı 10.008 TL olarak belirlenirken, işçinin bir ay boyunca sigortasız çalıştırılması halinde bu ceza 20.516 TL'ye yükseliyor. İşçinin sigortasız olarak 2 aydır çalıştırılması durumunda ise ceza miktarı 41.032 TL'yi buluyor. En ciddi ihlal olarak değerlendirilen ve işçinin 5 ay boyunca sigortasız olarak çalıştırılması durumunda ise ceza 102.580 TL'ye kadar çıkabiliyor. Bu yeni düzenlemeyle birlikte işverenlerin sigorta yükümlülüklerine uymaları ve işçilerin sosyal güvenlik haklarının korunması önem taşıyor.
1 ay sigortasız çalıştırmanın cezası nedir?
Para cezaları şu şekildedir: İşe başlama bildirgesinin eksik verilmesi durumunda 10.008 TL, SGK beyannamesinin zamanında verilmemesi halinde 10.008 TL ve bir aylık süre boyunca sigortasız çalıştırılması durumunda ise 20.516 TL ödenir.
Sigortasız işçi çalıştırma tazminatı ne kadar?
İşçilere verilen tazminat miktarı, en az 4 ayın ve en fazla 8 ayın ücretine denk gelmektedir. Bununla birlikte işten çıkarılan işçiler, işe iade davası açma hakkına sahiptir. Bu dava için başvurulması gereken süre 1 aydır ve arabuluculuk sürecine başvurulur.