"Tenasüp nedir ve örnekleri? Şiirde tenasüp ne demek?" sorusu, şiirin ritmi ve estetiğine dair merakı olanların sıklıkla sorduğu bir sorudur. Tenasüp, adeta şiirin ruhunu oluşturan bir dize-i mütenevviadır. Peki, tenasüp kavramını daha iyi anlamak için hangi örnekleri incelemeliyiz? Tüm detaylar haberimizde yer alıyor.
Tenasüp nedir ve örnekleri?
Tenasüp, uyumlu bir şekilde birden fazla unsuru bir araya getirerek tezat oluşturmadan anlamca tutarlı hale getirme sanatıdır. Bu sanat, anlamca ilgili kelimelerin seçilip bir arada kullanılmasıyla gerçekleşir ve karşıtlık unsuru içermez.
"Müraat-ı nazir" olarak da bilinen tenasüp, anlamca ilişkili kelimelerin ustalıkla bir araya getirilmesiyle oluşturulan bir sanattır. Tenasüp, okuyucunun zihninde çağrışımlar uyandırarak anlam oluşturur. Ancak bu sanatın gerçekleşmesi için kelimeler arasında karşıtlık bulunmamalıdır.
İki ya da daha fazla kelimenin, anlam bakımından tezat oluşturmayan ancak bir araya geldiğinde uyum sağlayan bir ibare içinde bir araya getirilmesidir. Bu ifade biçimi, ilişkili kelimelerin kavramsal alanlarını belirginleştirmek, zımni anlamları hatırlatmak ve metnin temel düşüncesini vurgulamak gibi işlevlere sahiptir.
Şiirde tenasüp ne demek?
Divan edebiyatı şairleri, tenasüp sanatında çeşitli bilimsel terimleri, mitolojik ve tarihi figürleri, ayrıca hayvan ve bitki isimlerini sıkça kullanmışlardır.
Örnekler
Her çiçekten bal toplarsın, arı gibi.
Gül yüzlü sevgiliye selamımı ilet.
Yanakların gonca açmış, adeta.
Saçlarında karanfil ve sümbül kokusuyla süslenmişsin.
Örnekler:
"Su ver, bahçıvan çiçekler zorlanmasın
Bir gül açılır, yüzlerce gül bahçesi suya muhtaç kalmasın."
"Karın üzerinde rengini bulan köpükler arasında sessizlik hakim oldu.
Bu akşam mı, yoksa güneş mi batacak?
Benim beklediğim bir güzellik var,
Coşkulu dalgaları kucaklayacak olan."
"Lale, sümbül, gül bir araya gelip uyum içinde açmış,
Zevk ve sevinç sahiplerini içine almış, feryat etmiş."
"Gözlerim imamın çeşme ve kaşlarının hayaline kaptırmış,
Mimberde Kur'an'ın tek bir harfini bile ihmal etmez olmuş."