Haziran ayında başlayacak LGS ve YKS sınavlarına katılacak 4 milyonu aşkın öğrenci ve aileleri, yoğun bir hazırlık döneminin sonuna yaklaşıyor. Bu süreçte artan heyecan ve stres, öğrencilerde sınav kaygısına yol açarken, mide bulantısı, çarpıntı, titreme ve karın ağrısı gibi fiziksel semptomlara neden olabiliyor.
Uzman Klinik Psikolog İlayda Kutevu, sınav kaygısının, öğrencilerin sınav performansını olumsuz etkilediğini belirtiyor. Kutevu, sınav kaygısının sınav öncesinde, sırasında veya sonrasında yaşanan yoğun stres ve endişe hali olduğunu ifade ediyor. Bu durumun, sınavın sonuçları hakkında duyulan endişe ve kişinin kendisinden beklentileriyle ilişkili olduğunu söylüyor.
Kutevu, sınav kaygısının belirtilerini şöyle sıralıyor: "Huzursuzluk, endişe, tedirginlik, başarısızlık korkusu, çalışma isteksizliği, mide bulantısı, kalp çarpıntısı, titreme, ağız kuruluğu, iç sıkıntısı, terleme, uyku bozuklukları ve karın ağrıları." Ayrıca, dikkat ve konsantrasyonda bozulma, özgüven eksikliği, yetersizlik ve değersizlik hissi de sık görülen belirtiler arasında yer alıyor.
Sınav kaygısının, öğrencinin çevresindeki beklentiler ve kendi beklentileri nedeniyle tetiklenebileceğini belirten Kutevu, “Öğrenci, sınava çalışsa da çalışmasa da başarısızlık korkusu yaşamaktadır. Bu durum, özellikle mükemmeliyetçi bireylerde daha yoğun yaşanır. Zaman yönetimi eksikliği, önceki başarısızlıklar, hata yapma korkusu, yetersizlik hissi ve negatif düşünceler de kaygıyı artıran faktörlerdir” diye ekliyor.
Kutevu, sınav kaygısıyla başa çıkmak için çeşitli yöntemler öneriyor: "Sınava planlı ve zamana yayarak çalışmak, hafızayı güçlendirecek küçük tekrarlar yapmak kaygıyı azaltır. Sınav öncesi iyi uyumak, beslenmeye dikkat etmek, kafeinli içeceklerden kaçınmak önemlidir. Sınavdan önceki gece erken yatmaya çalışmak stresi artırabilir. Son gün ders çalışmayı bırakıp, eğlenceli aktiviteler yapmak, hafif yürüyüşler yapmak ve nefes egzersizleri yapmak yararlı olabilir."
Ebeveynlere de önemli görevler düştüğünü vurgulayan Kutevu, ailelerin çocuklarını asla başkalarıyla kıyaslamamaları ve onların heyecanlarını anlamaya çalışmaları gerektiğini belirtiyor. Ailelerin, çocuklarını her durumda desteklemeleri, olumlu geri bildirimde bulunmaları ve kendi kaygılarını çocuklarıyla paylaşmamaları gerektiğini söylüyor. Ayrıca, sınav günü çocuklarını strese sokmayacak aile bireylerinin refakatçi olması gerektiğini ifade ediyor.