İzmir’de 2024 yılında meydana gelen trafik kazası sayısı, bir önceki yıla göre yüzde 58 oranında arttı. 2023 yılında 13 bin 468 ölümlü ve yaralanmalı kaza olurken, maddi hasarlı kaza sayısı ise 24 bin 391 oldu. 2024 yılının ilk 8 ayında ise ölümlü ve yaralanmalı kaza sayısı 15 bin 854 iken maddi hasarlı kaza sayısı ise 26 bin 923 oldu. 2023 yılının 12 ay toplamında kazalarda ölen sayısı 125, yaralı sayısı 17 bin 545 iken 2024 yılının ilk 8 ayında ise bu sayı ölümde 130 yaralanmada ise 20 bin 586 olarak kayıtlara geçti. İç İşleri Bakanlığı’ndan açıklanan verilere göre ise 2024 yılının ilk sekiz aylık döneminde toplam kazaların yüzde 45,2'sine motosiklet ve motorlu bisikletler karıştı.
Emniyet Genel Müdürlüğü’nün (EGM) ve Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) istatistiklerine göre; 2024 yılının ilk 8 ayında Türkiye genelinde toplam 402 bin 843 kaza yaşandı. Bunların 1538’i ölümlü kaza, 172 bin 398’i yaralanmalı kaza iken 228 bin 907’si ise sadece maddi hasarlı kazalar oldu. Bu kazalarda toplam 1837 kişi hayatını kaybederken 256 bin 83 kişi ise yaralandı. Sadece Ağustos ayında ise Türkiye genelinde 57 bin 783 kaza meydana gelirken bunların 250’si ölümlü kaza, 26 bin 406’sı yaralanmalı kaza ve 31 bin 127’si ise maddi hasarlı kaza idi. Bu kazalarda ise 304 kişi hayatını kaybederken 40 bin 321 kişi ise yaralandı.
“Motosiklet nedenli kaza oranı yüzde 45,2”
Türkiye genelinde 2024 yılında 134 bin 994 otomobil kaza yaparken, motosiklette bu sayı 60 bin 984 ve motorlu bisiklette ise 21 bin 120 olarak kayıtlara geçti. Bu rakamlar 2023 yılında ise motosiklette 74 bin 92 ve motorlu bisiklette ise 18 bin 433 olarak belirtilmişti. İç İşleri Bakanı Ali Yerlikaya, ülke genelinde yapılan denetimlerin ardından yaşanan kazaların büyük çoğunluğunun motosiklet ve motorlu bisikletlerin neden olduğunu kaydettiği açıklamasında, “Ülkemizde motosiklet ve motorlu bisikletler, toplam motorlu araçların yüzde 19,3'ünü oluşturmasına rağmen, 2024 yılının ilk sekiz aylık döneminde toplam kazaların yüzde 45,2'sine motosiklet ve motorlu bisikletler karıştı. Bu çok yüksek bir oran. Motosikletlerin karıştığı trafik kazalarının önlenmesi ve trafik güvenliğinin sağlanması için denetimlerimiz etkin ve yoğun bir şekilde devam edecek” ifadelerini kullandı.
“Araçtan inmeye ceza verilmeli”
İstatistiklere göre son dönemde artan kazaların büyük oranda trafik kurallarına uymadan seyreden moto kuryeler yüzünden olmasının, cezaların caydırıcı etkisinin azalması nedeniyle olduğunu kaydeden Uluslararası Yol ve Sürüş Güvenliği Uzmanı Mert İntepe, Türkiye’de kazaların ve trafiğin denetimi için Trafik veya Yol Güvenliği Bakanlığı kurulması gerektiğini söyledi. İntepe, motosikletlerin ve otomobillerin kendi başına karıştıkları kazaların yanı sıra birbirlerini de etkileyen kazalar meydana getirdiklerini ve bu kazaların nedenlerinin yüzde 98 oranında sürücü kaynaklı olduğunu kaydederek, “Türkiye’de sürücüler, yolu, güzergahı veya akışı paylaşmayı bilmedikleri için kazaya çok kolay bir şekilde karışıyorlar. Bunun sonucunda gerek otomobil sürücüleri gerekse motosiklet sürücüleri birbirini suçluyor. Ve biz biliyoruz ki trafikte ölüm ve yaralanmalar sadece kazalar nedeniyle de olmuyor, bunun yanında son dönemlerde özellikle insanlar kaza sonrası kavgalarda kesici alet veya silah nedeniyle de zarar görebiliyorlar. Dolayısıyla bu noktada yüksek caydırıcılığı olan yaptırımlara ihtiyaç var. Örneğin kaza sonrası araçtan inilmesine cezai işlem uygulanmalı. Bunların denetimi için ise Ulaştırma Bakanlığı yeterli değil, mutlaka bir Trafik veya Yol Güvenliği Bakanlığı kurulmalı ki cezai yaptırımlar takip edilebilsin ve uygulanabilsin” dedi.
“Kuryelere ticari yaptırım şart”
Son dönemde artan kuryecilik mesleğinin, ticari bir iş olduğunu ancak tır şoförlüğü veya otobüs şoförlüğü gibi çalışma saatlerinde bir denetim olmadığını kaydeden İntepe, “Kuryecilik sisteminde diğer tır veya otobüs şoförlüğü mesleklerinde olduğu gibi belli bir çalışma saati belirlenmediği için be kazançlarının iyi olması nedeniyle saatlerce çalışılabiliyor. Koruma ekipmanlarının da kullanılmaması nedeniyle kazalarda can kayıpları artıyor. Bununla ilgili ticari araçlarda olduğu gibi bir çalışma saati sistemi oturtulmalı ve yükümlülükleri artırılmalı. Öte yandan trafikte sıkça kazaya meydan veren scooterlar için de bir güzergah belirlemesi veya buna uygun da bir yönetmelik çıkartılması gerekiyor. Mikro mobilite dediğimiz trafikte görünmeyen scooter benzeri araçlara iki kişi binilmesi veya ekipmansız binilmesi yaptırıma tabii tutulmalı. Çünkü bu araçların plakası olmaması nedeniyle olası bir kazada karşı tarafın haklı veya haksız olduğunu belirlenmesi oldukça zorlaşıyor” diye konuştu.