Ünlü sanatçı Zülfü Livaneli'nin yaşamı, Türkiye'nin yakın tarihinde siyasi mücadelelerin ve sanat ile özgürlük arayışının keskin izlerini taşıyor. Livaneli, ülkesinde müzik ve edebiyat alanında büyük başarılara imza atmasının yanı sıra, siyasi duruşu nedeniyle de dönemin otoriter yönetimlerinin hedefi haline geldi. Bu mücadele, onu cezaevlerine ve sürgünlere sürükledi, ancak onun sanatsal direnci ve ilkeli duruşu, Türkiye'nin siyasi atmosferinde kimi zaman sığınılacak bir liman oldu.
Zülfü Livaneli hangi cezaevinde yattı?
Gazeteci, yönetmen, besteci ve uluslararası alanda tanınan bir yazar olan Ömer Zülfü Livaneli, 20 Haziran 1946'da Ankara'da doğdu. Eğitimine Maarif Koleji'nde başladıktan sonra Stockholm'de felsefe ve müzik eğitimi aldı. Hayatı boyunca edebiyat, müzik ve sinema alanlarında önemli bir iz bırakan Livaneli, fikirleri nedeniyle 1972 yılında askeri cezaevinde hapis cezası çekti ve 11 yıl sürgünde yaşadı.
Livaneli, ulusal ve uluslararası alanda 30'dan fazla ödüle layık görülen bir sanatçıdır. Romanları ve müzik eserleri dünya çapında büyük takdir toplamıştır. San Remo'da En İyi Besteci Ödülü'nü kazanan Livaneli'nin eserleri, birçok prestijli senfoni orkestrası tarafından icra edilmiş ve dünya çapında tanınmış şefler tarafından yönetilmiştir. Yunan müzisyen Mikis Theodorakis ile birlikte Türk-Yunan Dostluk Derneği'nin kuruluşunu gerçekleştirmiştir.
Yazarın eserleri Türkiye dışında Çin Halk Cumhuriyeti, İspanya, Kore ve Almanya gibi ülkelerde de çok satanlar arasına girmiştir. Engereğin Gözündeki Kamaşma ile Balkan Edebiyat Ödülü'nü, Bir Kedi Bir Adam, Bir Ölüm ile Yunus Nadi Ödülü'nü, Son Ada ile Orhan Kemal Roman Armağanı'nı kazanmıştır. Kardeşimin Hikayesi ve Huzursuzluk gibi romanları en çok okunanlar arasında yer almıştır.
Livaneli, kültürel ve barışçıl çalışmaları nedeniyle 1996 yılında UNESCO tarafından büyükelçilikle onurlandırılmış ve 2016 yılına kadar bu görevi sürdürmüştür. Ayrıca 2002-2006 yılları arasında Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde ve Avrupa Konseyi'nde milletvekilliği yapmıştır.
Zülfü Livaneli neden sürgün edildi?
Ömer Zülfü Livaneli, 1972 yılında fikirleri nedeniyle askeri cezaevinde hapis cezası çekti ve ardından 11 yıl sürgünde yaşadı. Sürgün edilme sebebi hakkında spesifik bir bilgi verilmemiştir ancak o dönemde Türkiye'de siyasi ve ideolojik nedenlerle birçok kişi sürgüne gönderilmiş ve tutuklanmıştır. Livaneli'nin sürgün edilmesi de bu dönemin siyasi atmosferiyle ilişkilendirilmektedir.