Lösemi, özellikle çocukluk çağında sık rastlanan bir kan kanseri türü olarak, tedavi sürecinde büyük dikkat gerektiriyor. Akut Lenfoblastik Lösemi (ALL) vakalarının yaklaşık yarısının çocuklarda görüldüğüne dikkat çeken Dr. Öğr. Üyesi Toluy Özgümüş, kemik iliği naklinin çoğu lösemi hastası için hayat kurtarıcı tek seçenek olduğunu vurguladı. Lösemi tedavisinin başarı oranını artırmak amacıyla kemik iliği bağışının önemine işaret eden Özgümüş, çocukluk çağındaki ALL vakalarında hastaların yüzde 20 ila 30'unun nakil tedavisine ihtiyaç duyabileceğini belirtti.
Lösemi: Kanserli Hücrelerin Aşırı Üretimiyle Gelişen Bir Hastalık
Toplumda "kan kanseri" olarak da bilinen lösemi, kemik iliğindeki kan üretiminin durması ve kanserli hücrelerin aşırı üretimi ile ortaya çıkıyor. Akut lösemiler, ani başlayan ve hızla ilerleyen enfeksiyonlar, kanama eğilimleri, yorgunluk, kilo kaybı gibi belirtilerle kendini gösterebiliyor. Çocuklarda sıkça rastlanan ALL türü, hızlı ilerlediği için erken tanı ve tedavi süreci büyük önem taşıyor. Ayrıca, boyun, koltuk altı veya kasıkta şişen lenf bezleri gibi belirtiler de löseminin habercisi olabiliyor.
Löseminin Nedenleri ve Risk Faktörleri
Löseminin gelişiminde genetik faktörlerin yanı sıra çevresel etkenler de önemli bir rol oynuyor. Aile öyküsünde kanser bulunan bireylerde lösemi riski daha yüksek. Ayrıca, radyasyon, kimyasal maddeler ve bağışıklık sistemi zayıflığı da risk faktörleri arasında. Genetik bozukluklar ve çevresel etkenler, lösemi riskini artırabilirken; bu hastalık her yaş grubunu etkilemesine rağmen çocukluk çağında daha sık görülüyor.
Tedavide Beslenme ve Hijyenin Önemi
Lösemi tedavisinde beslenme ve hijyen, bağışıklık sistemi zayıflayan hastalar için enfeksiyon riskini minimize etmek açısından kritik bir rol oynuyor. Tedavi sürecinde dengeli beslenmenin yanı sıra "nötropenik diyet" olarak bilinen kurallar doğrultusunda çiğ gıdalardan kaçınılması öneriliyor. Ayrıca, kişisel hijyen ve hastanın bulunduğu ortamın temizliği enfeksiyon riskini azaltmak için büyük önem taşıyor. Özgümüş, lösemi hastalarının sıkı hijyen kurallarına uyarak sağlıklı bir yaşam tarzını benimsemelerinin tedaviye destek sağlayabileceğini ifade ediyor.
Kemik İliği Nakli: Bir Yaşam Kurtarma Yöntemi
Dr. Özgümüş, lösemi tedavisinde özellikle çocukluk dönemindeki hastalar için kemik iliği naklinin önemini vurgularken, bu yöntemin birçok hasta için hayat kurtarıcı nitelikte olduğunu belirtiyor. Uygun bir bağışçı bulunamadığında alternatif tedavi yöntemlerinin sınırlı olduğunu ifade eden Özgümüş, kemik iliği naklinin ülkemizde Kızılay başta olmak üzere bazı üniversiteler aracılığıyla gerçekleştirildiğini söyledi. Sağlıklı bireylerin bağışçı olarak gönüllü olmalarının tedavi sürecine büyük katkı sağlayacağını belirten uzmanlar, genç ve sağlıklı bağışçıların sağlık açısından risk taşımadığını ve bağış sonrası kemik iliğinin kısa sürede kendini yenilediğini ifade ediyor.
Sağlıklı Yaşam Tarzı Hastalığın Nüksünü Engelleyebilir
Tedavi sürecinin ardından hastalığın nüks edebileceğini kaydeden Dr. Özgümüş, düzenli kontrollerin ve sağlıklı bir yaşam tarzının nüks riskini azaltmada etkili olduğunu belirtiyor.