Mevsimsel Depresyon: Kışın Gelen Mutsuzluk
Vücudumuz, çok sayıda hormonun etkisi ile yaşamsal döngüsünü sürdürür. Bu hormonların salgılanması ise yaşam koşullarına bağlı olarak farklı şekillerde ortaya çıkabilir. Güneş ışığı ise bu koşulların en başında yer alır. Kış ve yaz mevsimlerine geçişte, melatonin üretimine bağlı olarak ortaya çıkan serotonin dengesizliği, mevsimsel depresyona neden olabilir. Tabii mevsimsel depresyon daha çok kış aylarında görüldüğünden, kış depresyonu ismi ile daha yaygın anılır.
Mevsimsel Depresyon Neden Olur?
Yazın sona erip sonbaharın başlamasıyla, güneş ışığı hem daha az görünür hem de geliş açısı itibariyle zayıf hale gelir. Bu durumda, vücudun hormon değesine etki eden süreçler de etkilenir. D Vitamini eksikliği durumda ise bu süreç hızlanabilir.
Yazın görülen mevsimsel depresyon ise tam tersi şekilde ortaya çıkar. Her iki durum da yaşamı olumsuz etkileyebilen ve kimi durumlarda uzman görüşü gerektiren hallerdir.
Mevsimsel depresyon, hemen herkesin yaşayabileceği bir durumdur. Ancak doğal olaylar nedeniyle, insan vücudunun verdiği bu olağan reaksiyon ciddiye alınmalıdır. Tekrarlayan ve ağır koşullarda seyreden mevsimsel depresyon kronik hale gelebilir. Bu durumda tedavisi zorlaşacak ve insan yaşantısını ciddi anlamda etkileyebilecektir.
Özellikle geçmiş depresyon öyküsü olanların, semptomları görmeleri halinde uzman görüşüne başvurmaları son derece önemlidir. Bununla birlikte, daha önce sorun yaşamayan kişilerin de semptomlara bağlı olarak uzmanlara başvurmalarında fayda vardır.
Mevsimsel Depresyon Kimlerde Görülür?
Mevsimsel depresyonun belirli yaş grubu olmamakla birlikte, şehir insanlarında daha yaygın olduğu söylenebilir. Depresyon öyküsü olan kişilerde ise bu olasılık daha fazladır. İstatistiksel olarak kadınların mevsimsel depresyon yaşama olasılığının ise erkeklerden çok daha fazla olduğu bilinir.
Mevsimsel Depresyon Belirtileri Nelerdir?
Mevsimsel depresyonun belirtileri başlıca; isteksizlik, yorgunluk (halsizlik), mutsuzluk, iştah kaybı, uykusuzluk (veya aşırı uyku), kaygı düzeyinde artış, odaklanamama şeklinde sıralanır. Bu semptomların ağırlaşması halinde kişinin yaşamı ciddi şekilde etkilenebileceğinden, dikkatle takip edilmeli ve uzmana başvuru yapılmalıdır.
Mevsimsel Depresyon Nasıl Geçer?
Mevsimsel depresyonun etkilerinin azaltılmasında bireysel çaba son derece önemlidir. Farkında olmak ve buna yönelik girişimlerde bulunmak, sorunun çözümüne ciddi ölçüde katkıda bulunabilir. Bunun dışında, kimi vakaların seyri itibariyle uzmanlar tarafından sevk ve idaresi gereklidir. Antidepresan ve terapi desteği, depresyonun tedavisinde kullanılan yöntemlerdir.
Mevsimsel depresyona karşı bireysel olarak yapabileceklerimiz ise şu şekilde sıralanabilir:
Doğru beslenin: Karbonhidrat, şeker ve yağlı besinleri daha az tüketin. Alkol ve sigara gibi alışkanlıkların, depresyonu tetikleyebileceğini unutmayın ve zararlı alışkanlıklardan uzak durun.
Olabildiğince fazla gün ışığına ve açık havaya çıkın: Düzenli olarak açık havaya çıkın, mümkünse güneş alan doğal ortamları tercih edin.
Sosyalleşin: Fiziksel olarak sosyalleşmek, depresyonun etkilerini azaltmakta etkilidir. Hem ortam değişikliği hem de sosyal iletişim, sorunları aşmanıza yardımcı olabilir.
Hareket edin: Haftada en az 3 gün orta tempoda, mümkünse doğal bir ortamda yürüyüş yapın.
Yeni şeyler deneyin: Yeni yerler keşfetmek ve yeni hobiler edinmek, zihninizin odaklanmasını sağlayabilir ve negatif düşüncelerden uzaklaşmanıza yardımcı olabilir.
Uyku düzenini bozacak etkinliklerden kaçının: Yatarken televizyon izlemek, çok sıcak veya soğuk ortamlarda yatmak ve rahatsız yatak koşullarından kaçının.
Meditasyonu deneyin: Nefes terapisi ve meditasyon yöntemleri sakinleşmenize yardımcı olabilir.
İnatçı olun: Sorumluluklardan kaçmamak ve gerekli adımları atmaktan kaçınmak için inatçı olun.
Destek alın: Semptomlar ağırlaşırsa veya yaşamınızı etkilemeye başlarsa, uzmanlardan yardım alın.
Mevsimsel depresyon ciddi bir durum olabilir, bu nedenle semptomları ciddiye almak ve gerektiğinde profesyonel yardım aramak önemlidir.