Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Seha Akduman, embolinin genellikle bacaklardaki derin damar trombozu (DVT) sonucu oluşan kan pıhtısının dolaşımla başka bir bölgeye taşınarak bir damarı tıkamasıyla oluştuğunu açıkladı. Özellikle akciğer gibi hayati organları etkileyen embolinin, ölümle sonuçlanabileceğine dikkat çeken Akduman, toplumda bu konuda yeterli bilgi ve bilinç düzeyinin olmadığını ifade etti. Yolculuk sırasında yeterli sıvı alınmadığına değinen Akduman, yetersiz sıvı alımının vücudu susuz bıraktığını ve hareketsizlikle birlikte dolaşım sisteminde kanın yavaşlamasına, dolayısıyla pıhtı riskinin artmasına neden olduğunu belirtti. Özellikle uçak yolculuklarında düşük kabin basıncı ve nem seviyesinin kanın koyulaşmasına yol açtığını da ekledi.
Ani göğüs ağrısı ve nefes darlığının emboli belirtisi olabileceğini belirten Akduman, tek taraflı bacak şişmesinin de önemli bir belirti olduğunu söyledi. Pıhtının büyüklüğüne bağlı olarak şikayetlerin ortaya çıktığını ifade eden Akduman, küçük pıhtılarda belirti olmayabileceğini ancak ani oksijen düşüklüğü ile nefes darlığı gibi şikayetlerin görülebileceğini belirtti.
EMBOLİ ACİL BİR DURUMDUR
Embolinin acil bir durum olduğunu vurgulayan Akduman, şikayetlerin ortaya çıktığı anda en yakın sağlık kurumuna başvurulması gerektiğini söyledi. Tedavi edilmeyen pıhtılarda ölüm riskinin yüksek olduğunu belirten Akduman, erken başvurunun tedavi başarısını artırdığını ve embolinin olumsuz etkilerinden korunmayı sağladığını ifade etti. Daha önce emboli geçirmiş kişilerin tekrar emboli yaşama riskinin yüksek olduğunu ve özellikle akciğer veya kalbi etkilenmiş hastalarda ikinci embolide ölüm riskinin arttığını sözlerine ekledi.
Emboli riskini azaltmak için alınması gereken önlemleri sıralayan Dr. Akduman, uzun uçak yolculuklarında her 1-2 saatte bir kalkıp yürünmesi gerektiğini, mümkün olmadığında ise bacaklar ve ayak bileklerinin hareket ettirilerek kan dolaşımının sağlanması gerektiğini belirtti. Otomobille yapılan seyahatlerde mutlaka mola verilmesini ve yürünmesini önerdi.
Yeterli miktarda su içmenin önemine değinen Akduman, dehidrasyona yol açabileceği için kafein ve alkol tüketiminin sınırlandırılması gerektiğini söyledi. Ayrıca, dar kıyafetlerin kan dolaşımını engelleyebileceği için rahat ve gevşek kıyafetler tercih edilmesini tavsiye etti. Destek çoraplarının (kompresyon çorapları) kan dolaşımını artırarak pıhtı oluşumunu önleyebileceğini belirten Akduman, riskli grupta yer alan kişilerin bu çorapları kullanmasının önemine dikkat çekti. Özellikle daha önce DVT veya emboli geçirmiş kişilerin uzun yolculuklar öncesinde doktorlarına danışarak gerekirse pıhtılaşmayı önleyici ilaçlar kullanabileceğini ifade etti.