Modern tıbbın en karmaşık bulmacalarından biri olan Alzheimer, beyin hücrelerinin zamanla ölmesine neden olan ve genellikle yaşla birlikte ortaya çıkan bir nörodejeneratif hastalıktır. 1906 yılında Dr. Alois Alzheimer tarafından tanımlanan bu hastalık, başlangıçta hafif unutkanlıklarla kendini gösterir, ancak zamanla günlük yaşam aktivitelerini zorlaştıracak seviyeye kadar ilerleyebilir.
Uzman Klinik Psikoloğu Feriha Kaşifoğlu, Alzheimer hastalığının belirtileri, teşhis ve bakım süreçleri hakkında önemli bilgiler verdi. İlk dönemlerinde günlük aktivitelerde zorluklara yol açan Alzheimer, ilerledikçe karar verme yetisinin kaybı, sosyal hayattan kopma, kişilik değişiklikleri gibi daha ciddi semptomlara neden olabilir. Kaşifoğlu, "Hastalığın tedavi ve bakım süreçleri hasta ve yakınları için oldukça zorlu geçebiliyor. Bu yüzden erken bilgi edinme, destek alma ve düzenli bakım, bu süreci daha yönetilebilir kılabiliyor" dedi.
Alzheimer’ın Belirtileri ve İlerleyişi
Alzheimer hastalığının belirtilerinin genellikle yavaş başladığını ve zamanla kötüleştiğini belirten Uzm. Psk. Feriha Kaşifoğlu, "İlk işaretler genellikle hafıza kaybı ve yakın geçmişteki olayları hatırlama güçlüğü şeklindedir. Bireyler sık sık aynı soruları sorabilir, planlama ve problem çözme konusunda zorluklar yaşayabilirler. Günlük görevlerde ve hesaplamalarda sorunlar, zaman ve yer algısında karışıklıklar da sıklıkla görülür" ifadelerini kullandı.
Kaşifoğlu, görsel ve mekansal algı sorunları, okuma zorlukları ve mesafeleri tahmin etmekte güçlüklerin de belirtiler arasında yer aldığını belirtti. "Konuşma ve yazmada zorluklar, kelimeleri bulmada güçlük ve iletişimde sorunlar da yaşanabilir. Eşyaları yanlış yerlere koyma ve sık sık kaybetme gibi durumlar da gözlemlenebilir" dedi. Hastalığın ilerleyen evrelerinde, karar verme kabiliyetinde zayıflama ve günlük yaşamda yapılan hataların daha belirgin hale geldiğinin altını çizdi. "Hobilerden ve sosyal aktivitelerden uzaklaşma, kişilik ve davranış değişiklikleri, ruh hali değişimleri, depresyon, ilgisizlik, paranoya veya agresif davranışlar da ortaya çıkabilir" dedi.
Teşhis ve Değerlendirmede Kapsamlı Bir Yaklaşım Şart
Alzheimer hastalığının teşhisi için ayrıntılı ve kapsamlı bir tıbbi değerlendirmenin şart olduğunu belirten Kaşifoğlu, "Bu süreç, hastanın tıbbi geçmişi, aile öyküsü ve belirtilerinin detaylı bir şekilde sorgulanmasını içerir. Ayrıca, fiziksel muayene, nörolojik testler ve nöropsikolojik testlerle bellek, problem çözme, dikkat, dil ve sayısal yetenekler değerlendirilir. Beyin görüntüleme testleri (MR veya BT) ise beyin yapısındaki değişiklikleri gözlemlemek için kullanılır" dedi.
Sabır ve Destek: Bakım Sürecinin En Önemli İki Faktörü
Alzheimer hastası birine bakımın fiziksel ve duygusal açıdan zorlu bir süreç olduğunu vurgulayan Uzm. Psk. Kaşifoğlu, "Aile üyeleri, arkadaşlar ve destek gruplarından yardım almak önemlidir" dedi. Evi güvenli hale getirerek, kesici ve delici aletleri kaldırmanın son derece önemli olduğunu belirtti. "Tutarlı bir günlük rutin, hastanın kendini daha güvende ve rahat hissetmesini sağlar. Sabırlı olmak, hastanın davranışlarının hastalıktan kaynaklandığını hatırlamak da önemlidir" dedi.
Kaşifoğlu ayrıca, bakım verenlerin kendi fiziksel ve duygusal sağlığını korumasının önemine dikkat çekti. "Düzenli molalar vermek ve kendi hobilerinize zaman ayırmak, bakım verenlerin sağlığını korumak için gereklidir" ifadelerini kullandı. "Doğru bilgi ve destekle bu süreci daha sağlıklı bir şekilde yönetebilirsiniz. Hastalıkla ilgili bilgi sahibi olmak, destek almak ve gerektiğinde profesyonel yardım arayışına girmek, bu zorlu süreci daha katlanılabilir hale getirebilir" dedi. Alzheimer hastalığıyla başa çıkmanın yolu, hastalığı tanımak ve anlamaktan geçiyor. Bu bilinçle hareket etmek, hem hastalar hem de yakınları için yaşam kalitesini artırabilir.