Aşırı sıcaklar ve zamansız yağışlar nedeniyle üzüm rekoltesi bu yıl neredeyse yarıya indi. Olumsuz iklim koşullarından dolayı üzümler erken toplandı. Erken hasat yapılan üzümde verim düşüşü yaşanırken, kuru üzümün şekerleme oranını da olumsuz etkiledi. Bir dönüm bağın normal iklim şartlarında 500-600 kilogram civarında üzüm verdiğini aktaran Salihli Ziraat Odası Başkanı Cem Yalvaç, “Bu sene ise yine 1 dönüm bağdan ortalama 200-250 kilogram üzüm elde edildi. Yani geçen senenin yarısı kadar. Çiftçinin bu yıl üzümü 100 TL’ye satması iyi gibi görünse de ürün çok olmadığı için yine çiftçiye para kalmayacak. Geçtiğimiz yıl fiyatlar 45-50 TL’den başlayıp 100 TL’ye kadar çıkmıştı. Tarım işçisinin ücreti günlük 950-1000 TL arasında. Çiftçinin maliyeti işçi ücretiyle de bitmiyor, mazotu, gübresi hepsi ayrı maliyet” ifadelerini kullandı. Üzümün normal şartlarda ağustos sonu, eylül başında hasat edildiğini belirten Yalvaç, “Bu sene ise aşırı sıcaklar nedeniyle 2 hafta erken başlamak zorunda kaldık. Geçen yıl bağlarda görülen pornoz hastalığı 2-3 yıl devam edecek. Hem hastalıktan dolayı hem de aşırı sıcakların dolayı üzümler bu sene erken hasat edildi. Erken hasadın yapılması kuru üzümün kalitesini de etkilemiş oldu. Şekerleme oranı düşük olduğu için tatlanma olmadı” dedi.
‘Fabrikaya yarıyor’
Üzüm çiftçisinin sıkıntı yaşamaya başladığını belirten Çiftçiler Sendikası (Çiftçi-Sen) Genel Örgütlenme Sekreteri Adnan Çobanoğlu da, “İklim krizinin yarattığı etkiler doğrudan üreticiye yansıyor. Daha önce ‘ıskarta üzüm’ diye tabir edilen ve alkol fabrikalarına verilen üzüm 18-20 TL arasındaydı. Yağmurdan sonra ıskarta üzüm fazla olur diye kilogram fiyatı 13-14 TL’ye düştü. Bu da ciddi bir soruna dönüşüyor. Sergiye yatırılacak olan asmadaki üzümler aşırı yağışlardan dolayı ciddi hasar görmeye başladı. Bu durumda fiyatlar düştüğü için alkol fabrikalarının işine yarıyor” diye konuştu. Rekolte düşüklüğü nedeniyle birçok küçük şarap fabrikasının üretimini durdurmak zorunda kaldığını sözlerine ekleyen Çobanoğlu, “Bu da şaraplık üzümün fiyatlarını olumsuz etkiledi. Geçen yıl 40-45 TL’ye satılan şaraplık üzüm, maliyet artışlarına rağmen yine aynı fiyata satılıyor. Çünkü alıcılar azaldı” diye konuştu.
‘İhracat tıkandı’
Yaş üzümün ihracatında da ciddi problemler yaşandığını vurgulayan Çobanoğlu, “Geçmiş dönemde günde 20 tır üzüm çıkan yerlerde şu an 4-5 tır anca gönderiliyor. Aşırı kimyasallardan dolayı Avrupa'nın almadığından bahsediliyor. Ukrayna-Rusya savaşı yüzünden Rusya pazarında ciddi bir problem yaşanıyor. Bu sebeplerden dolayı ihracatta da bir tıkanıklık söz konusu olduğu için üreticiden de alınan fiyatlar olumsuz etkileniyor” diye konuştu.
‘Depolarda kuru üzüm yok’
Kuruması için sergide çıkarılan üzümlerin kalitesinin düştüğünü aktaran Çobanoğlu, “Kuru üzümde kalite düştü. Bu da ister istemez fiyatı etkiliyor. Geçen yıl kuru üzüm alım fiyatı çok düşük açıklanmıştı. Geçtiğimiz kışın da fiyatlar ikiye katlandı. 60 TL olan kuru üzümün fiyatı ocak ayında 100-120 TL’ye kadar çıktı. Şu anda hiçbir kurumun ve tüccarın deposunda kuru üzüm yok. Yurt dışındaki şirketlerin depoları da boş kaldı. Üreticiler geçen yıl üzümde ciddi hastalıklarla uğraştı. Bu anlamda normalde fiyatın yüksek olması gerekirken henüz yükselen bir fiyat yok ama bazı üreticilerinin elindeki ürünlerini acil satması gerekiyor. Çünkü borcu olan bir sürü çiftçi var. Elindeki kuru üzümler alındıktan sonra piyasa fiyatları yükselecek. Kuru üzümün kilogram fiyatının 160-170 TL’ye kadar çıkma ihtimali var” ifadelerini kullandı.