Yıllık izin ücreti
Kazım Kaplan
'
Bu hafta ki konumuz yine yıllık izin. Ancak yıllık iznin kendisine değil, bu sefer yıllık izin ücretine değineceğiz.
Bazen işçiler yıllık izinleri yerine işverenlerden ücret talep etmektedir. Ancak 4857 Sayılı İş Kanunu’nun 53’üncü maddesinin 2’nci fıkrası “Yıllık ücretli izin hakkından vazgeçilemez” diyerek işçilerin bu taleplerine engel koymaktadır. Yani çalışma devam ederken izin hakkından feragat edip bunun ücreti talep edilemez, ödenemez.
İş sözleşmesinin feshi halinde kullanılmayan yıllık izinler ne olacak. Tabii ki ücreti ödenecek. Bunu da yine İş Kanunu Madde 59’da söylüyor.
“İş sözleşmesinin, herhangi bir nedenle sona ermesi halinde işçinin hak kazanıp da kullanmadığı yıllık izin sürelerine ait ücreti, sözleşmenin sona erdiği tarihteki ücreti üzerinden kendisine veya hak sahiplerine ödenir. Bu ücrete ilişkin zaman aşımı iş sözleşmesinin sona erdiği tarihten itibaren başlar.”
Pekii, yıllık izin ücreti konusunda işçi ile işveren arasında uyuşmazlık olursa. Bunu da Yargıtay 22. Hukuk Dairesi’nin 2018/27800 sayılı kararı doğrultusunda inceleyelim. Kararın bugünki konumuzu etkileyen kısmı;
“Davacının yıllık izin ücreti alacağı olup olmadığı konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
4857 sayılı İş Kanunu’nun 59. maddesinde, iş sözleşmesinin, herhangi bir nedenle sona ermesi halinde, işçiye kullandırılmayan yıllık izin sürelerine ait ücretlerin son ücret üzerinden ödeneceği hükme bağlanmıştır. Yıllık izin hakkının ücrete dönüşmesi için iş sözleşmesinin feshi şarttır. Bu noktada ilişkinin sona erme şeklinin ve haklı olup olmadığının önemi bulunmamaktadır. Yıllık izinlerin kullandırıldığı noktasında ispat yükü işverene aittir. İşveren yıllık izinlerin kullandırıldığını imzalı izin defteri veya eşdeğer bir belge ile kanıtlamalıdır. Bu konuda ispat yükü üzerinde olan işveren, işçiye yemin teklif edebilir.
Sözleşmenin feshi halinde kullanılmayan yıllık izin sürelerine ait ücret işçinin kendisine veya hak sahiplerine ödenir. Böylece, iş sözleşmesinin feshinde kullanılmayan yıllık ücretli izin hakkı izin alacağına dönüşür. Bu nedenle zaman aşımı da, iş sözleşmesinin feshinden itibaren işlemeye başlar.
Yıllık izin hakkı anayasal temeli olan bir dinlenme hakkı olup, işçinin iş sözleşmesinin devamı sırasında ücrete dönüşmez ve bu haktan vazgeçilemez. İşçinin iş sözleşmesinin devamı süresinde kullanmadığı yıllık izinlere ait ücreti istemesi mümkün değildir. Bu nedenle, işçinin iş sözleşmesinin devamı sırasında izin hakkının bulunduğunun tespitini istemesinde hukuki menfaati vardır”
Bu karar metnine göre işçiye izin kullandırttığını ispat yükü işverene aittir. Yıllık izin ücreti son brüt ücret üzerinden hesaplanır.
Yorumlar