Kripto varlıklar ile ilgili uzun zamandır beklenen düzenleme nihayet tamamlandı ve kanun teklifi Meclis’e sevk edildi. Bu konunun bizim açımızdan önem arz eden kısmı suç gelirlerinin aklanması (kara para) konusunda ülkemizin bulunduğu statü. OECD bünyesinde kurulmuş FATF (Financial Action Task Force) diye uluslararası bir kurum var, Mali Eylem Görev Gücü.
Türkiye, belirttiğimiz kurum nezdinde gri listede. Birlikte aynı listede bulunduğumuz ülkeleri görünce geldiğimiz noktanın ne kadar üzücü olduğunu o anda anlıyorsunuz. (Yemen, Uganda, Suriye vs.)
Sayın Bakan Şimşek’in açıklamaları çerçevesinde beyaz listeye geçmek için her şeyin yapıldığını ve tek eksik olarak kripto varlıklar ile ilgili kısmın kaldığını, bu eksende haziran ayında artık gri listeden çıkılacağını anlıyoruz. Ancak FATF’nin sitesine girdiğimizde böyle bir bilgi veya çalışmanın olduğunu ben görmedim.
Gelelim kripto varlıklarla ilgili düzenlemenin içeriğine. Meseleye şöyle yaklaşılmış, kontrolümüzde olan alanı düzenleyelim, olmayan alanı yasaklayalım.
Artık dijital mecraların ve dijital paraların yasaklanmasının, engellenmesinin mümkün olamayacağını görmek bilmek lazım. Yurtdışı kripto para borsalarını Türkiye’de yasaklıyorum diyerek bir sonuç elde edilebileceğini sanmak konudan bihaber olmaktır.
Gerçekten sormak lazım, Blockchain nedir sorusunu milletvekillerine sorsak acaba kim detaylı bir açıklama yapabilir?
Doğrular, yanlışlar ve eksiklikler
1-) SPK ve TÜBİTAK’ın bu hususta yetkili kurum olması isabetli olmuş. Kripto varlıklar ile ilgili ödeme sistemlerinde kullanılamayacağı yönünde yönetmelik çıkarma cesareti sergileyen Merkez Bankası’nın da sanırım artık olmayan yetkisini SPK’ya devretme zamanı gelmiştir.
2-) Kripto varlık hizmet sağlayıcıları ve platformlar ile ilgili izin süreçleri, çalışma usul ve esasları ile cezai müeyyideler nispeten uygundur. Sadece 3 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası öngören kısmın yeni Thodex vakaları yaşanmaması için ağırlaştırılmasında fayda bulunmaktadır.
3-) Yurt dışında faaliyet gösteren kripto para borsalarının faaliyetlerini sonlandırmak yerine yükümlülük altına almak daha doğru bir yaklaşım olurdu. Şimdi burada anlatırım ama uygun olmaz, isterseniz Anayasa ile yasaklayın, ABD merkezli kripto para borsası Coinbase’de çatır çatır nasıl işlem yapılmaya devam edileceğini göreceksiniz. Dolayısıyla engellemeyi değil düzenlemeyi tercih etmeliyiz.
4-) Kripto varlıklara yönelik herhangi vergisel düzenlemenin gelmemiş olması şaşırtıcı. Kanun teklifinde sadece SPK ile ilgili kısım düzenlenmiş. Buradan anlıyoruz ki, kripto varlıklara yönelik kazanç ve işlem vergisi en azından şimdilik gelmeyecek.
Meclis’e sevk edilen Kanun Teklifine dair komisyonda ve genel kurulda ne gibi görüşmeler olacağını takip edeceğiz ve akabinde söylenildiği gibi haziran ayında gri listeden çıkıp çıkmayacağınızı da göreceğiz.
Şimdilik NFT ve Metaverse meselesini açmıyorum, önce kripto varlık ve blockchain kavramlarını vekillerimiz bir hazmetsin, sonra konuşuruz.
