Başarısızlık korkusundan daha ürpertici çok fazla bir şey olmasa gerek. Bu ürkütücü bir durum. 2015 yılında sosyal ağlarda yürütülen bir ankette, ankete katılan 1.083 yetişkinin % 31'inin başarısızlıktan korktuğu tespit edildi. Aynı ankette örümceklerden korkunun % 30, evde yalnız olmaktan korkmanın % 9 ve hatta paranormal olaylardan korkmanın % 15 civarında çıkan sonuçları oldu. Ayrıca, girişimciliği vurgulayan bir araştırma kuruluşu olan Global Entrepreneurship Monitor (GEM), başarısızlık korkusunun Amerikalıların % 33'ünü iş kurmaktan alıkoyduğunu tespit etti. Benzer oranların birçok farklı ülkede olduğunu düşünüyorum. Ancak, başarısızlık korkusu tam olarak nedir? Daha da önemlisi, nasıl aynada kendine bakıp “Başarısızlıktan korkmuyorum” diyebilirsin? Başarısızlık korkusu nedir? Atikifobi olarak anılan başarısızlık korkusunun irrasyonel ve tekrar eden bir korku olduğu biliniyor. Genellikle, bu korku belirli bir duruma yanıt olarak ortaya çıkar. Alternatif olarak, anksiyete veya depresyon gibi bir zihinsel sağlık durumu ile ilişkili de olabilir. Mükemmeliyetçilik, başarısızlık korkusuyla da ilişkilendirilebilir. Mükemmeliyetçiler, işlerin nasıl olması gerektiği konusunda çok yüksek beklentileri olduğu için, gerçekçi olmayan standartlarını karşılayıp karşılayamayacakları konusunda endişe duymaya eğilimli olabilirler. Başarısızlık korkusuna tam olarak ne sebep olur? İşte en yaygın seçeneklerden bazıları; Destekleyici olmayan evlerde yetişen insanlarda başarısızlık korkusunun ortaya çıkması daha olasıdır. Küçükken ailelerinin beklentilerini asla karşılayamayanlar, yetişkin olduklarında hata yapmanın çok riskli olduğunu hissedebilirler. Herkes başarısızlığı farklı tanımlar. Bazıları için bu, hedeflediklerini elde edememek anlamına gelir. Bu tür beklentileri karşılamak oldukça zor. Başarısızlık, onu deneyimleyenler için çok travmatik olabilir. Birey, bir terfiyi kaybetmek veya bir sunum sırasında hata yapmak gibi travmayı tekrar etmekten çok korkabilir. Atikifobinin belirtileri Korkuyu deneyimlemenin evrensel bir yolu yoktur. Sonuçta, yoğunluk hafif ile aşırı yoğun arasında değişebilir. Atikifobi, evde, okulda veya işte normal günlük görevlerinizi tamamlamayı neredeyse imkansız hale getirebileceğinden, daha aşırı bir korku türüdür. Sonuç olarak bu, anlamlı kariyer ve kişisel fırsatları kaçırabileceğiniz anlamına gelir. Diğer fobilerde olduğu gibi, Atikifobi de kaygı ve panik gibi başka semptomlara neden olabilir. Tipik olarak, başarısız olabileceğiniz durumlar tarafından fiziksel ve duygusal olarak tetiklenebilirler. Belirtileriniz bazı durumlarda aniden ortaya çıkmış gibi görünebilir. Aşağıdaki gibi fiziksel semptomlar yaşayabilirsiniz; Nefes alma zorlukları Alışılmadık derecede yüksek bir kalp atış hızı Göğüs ağrısı veya sıkışması Titreme, terleme veya baş dönmesi Sindirim sorunları Soğuk veya sıcak basması Aşağıdakiler gibi duygusal belirtiler de yaşayabilirsiniz: Yoğun panik veya endişe hissi Korku üreten durumdan kaçmak için aşırı bir ihtiyaç Kendi kendine içine kapanma Kontrol edebileceğinizi hissetmediğiniz bir durum Ölüm veya bayılma korkusu Korkularınız karşısında güçsüz hissetmek Atikifobi’den muzdaripseniz, bu başarısız olmaktan korktuğunuz için çabalarınızı sabote ettiğiniz anlamına da gelir. Örneğin, iş fikriniz için bir yatırımcıyı aramayabilir, bu da başarısız olmanıza neden olabilir. Bu senaryoda, deneyip başarısız olmaktansa denemeden başlamak daha iyidir. Başarısızlık korkusunun sonuçları Başarısızlıktan korktuğunuzda, bu durum zaman zaman sizi felç edebilir. Pek çok insan, her şeyin peşinden gitmenin buna değmeyeceğine inanır çünkü tüm çabalar başarısız olmaya mahkumdur. Bu şekilde vazgeçmek, kaçırılan fırsatlara ve hedeflere ulaşamamaya neden olabilir. Böyle bir zihniyetin olası olumsuz sonuçları, bir hedefe ulaşamama durumunun çok ötesine geçebilir. Akıl sağlığı, ilişkiler ve genel yaşam kalitesi başarısızlık korkusundan olumsuz etkilenir. Ayrıca potansiyel olarak şunlara da yol açabilir; Görevleri erteleme veya kaçınma Kendine güvensiz Azaltılmış esneklik Performans düşüklüğü Çaresizlik duygusu Hayatın başka yerlerinde yüksek düzeyde kaygı Duygusal istikrarsızlık ve karışıklık hali Kısacası, başarısızlık korkusu mantığa aykırıdır. Bir hedefe ulaşamayacağınızdan korktuğunuz için, başlamayacaksınız bile. Bu da sizi hayatı dolu dolu yaşamaktan alıkoyuyor. Başarısızlık korkunuzu nasıl yenebilirsiniz? Başarısızlık korkunuz nereden kaynaklanıyor? Biraz yalnız zamanınız olduğunda, sessizce başarısızlık korkunuzun temel nedenini düşünün. Gözlerinizi kapatıp derin nefesler almanız buna yardımcı olabilir. Bunu yaparken, başarısızlık korkunuzun oluşumuna geri dönerken duygularınıza dikkat edin. Başarısızlık korkunuzun nasıl ortaya çıktığını görme eylemi, olayı yorumlamanızın ne kadar yanlış olduğunu da ortaya çıkarır. Örneğin, size karşı katı olan o öğretmeninizin düşüncesi belki de, potansiyelinizi görmesi ve ona ulaşmanız için size meydan okumak istemeseydi. Olumsuz inançlarınızı incelemenin önemi fazla vurgulanamaz. Sonuçta, inançlarınız davranış ve tepki verme şeklinizi şekillendirir. “Ya olursa” sorularınızı yanıtlayın. “Ya sınavımda başarısız olursam?” “Ya gerçekten kovulursam?” Dr. Ellen Hendriksen, “Sık sık, her türlü ‘eğer’ sorusuyla endişelerimizi dile getireceğimizi söylüyor. “Bu nedenle, başarısızlık korkunuzu yenmek için aslında şu soruya cevap verin: Korkunuz gerçekleşirse ne yapardınız? Nasıl başa çıkacaksın? Seni kim teselli edebilir?” Son teslim tarihine yetişmemek veya işinizi kapatmak zorunda kalmak gibi başarısızlıkla nasıl başa çıkacağınızı düşünmek için bir dakikanızı ayırın. Bunun olmasına izin vermek yerine, bir iş arkadaşınızdan bir projeyi tamamlamasına yardım etmesini isteyebilir veya bütçenizi nasıl daraltacağınız konusunda bir mali danışmanla konuşabilirsiniz. “Ya eğer” sorusuna cevap verdiğinizde, en kötü senaryo üzerinde çalışıyorsunuz ve diğer taraftan bir planla çıkıyorsunuz” diye ekliyor. “Aniden, durumu nasıl düzelteceğinizi ya da kendinize nasıl bakacağınızı ve devam edeceğinizi biliyorsunuz, bu da işleri anında daha az korkutucu hale getiriyor.” Maruz kalma terapisini deneyin Fobileri yenmek söz konusu olduğunda, bu büyük olasılıkla en tehlikeli seçenektir. Ancak, aynı zamanda en etkili olanlardan biridir. Maruz bırakma terapisinde tek başına maruz kalmanın yeterli olmadığını anlamak, başarısının anahtarıdır. Güvenli, korumalı ve rahat bir ortamda gerçekleşmesi gerekir. Başka bir deyişle, birini okyanusa atarak talasofobiyi (deniz korkusu) tedavi edemezsiniz. Bunun yerine, önce onları yüzme havuzlarında bulundurarak suda yavaş yavaş daha rahat olmalarını sağlamak gerekir. Maruz kalma tedavisinin de farklı biçimleri vardır; Korkuyu olabildiğince net bir şekilde görselleştirmek. Sanal bir ortama daldırma. Yükseklik, kapalı alanlar ve böcekler gibi korkular bununla etkili bir şekilde tedavi edilebilir. Doğrudan korkuyla yüzleşmek. Engelleri görselleştirin Journal of Experimental Social Psychology’de 2011 yılında yayınlanan bir çalışmada, iki gruptaki öğrencilerden o hafta hayatlarında neler olacağını tahmin etmeleri istendi. Bir gruptan bir haftanın harika geçeceğini hayal etmeleri istendi. Diğer grupta, üyelerden hafta hakkında düşündükleri her şeyi yazmaları istendi. Harika bir hafta hayal eden öğrenciler, hafta içinde kontrol grubuna göre daha az enerjik hissettiklerini ve daha az başarılı olduklarını bildirdiler. Sadece olumlu düşünmek yeterli değildir. Araştırmacılar, olumlu düşünceyi gelecekteki zorlukların görselleştirilmesiyle birleştirdiğimizde en iyi sonuçların ortaya çıktığını buldular. Topluluk önünde konuşma gibi belirli bir durumda başarısız olmaktan korktuğunuzu varsayalım. Bir engele çarptığınızda bu korkuyu hissetmenize izin verin ve ardından sunumu ezdiğinizi hayal edin. Ardından, karşılaşabileceğiniz tüm zorlukları nasıl aşacağınızı planlamak için birkaç dakika ayırın. Onlara rağmen başarılı olduğunuzu hayal edin. Kaçınma değil, yaklaşma hedefleri belirleyin Pozitif psikoloji danışmanı, eğitmen ve yazar Bridget Grenville-Cleave, “Yaklaşım hedefleri, üzerinde çalıştığımız olumlu sonuçlara sahip hedeflerdir” diye açıklıyor. “Olumlu, sevilen, arzu edilen, zevkli veya faydalı gibi farklı bağlamlarda farklı anlamlara gelebilir.” Greenville-Cleave, “Kaçınma hedefleri, kaçınmaya çalıştığımız olumsuz sonuçlara sahip olanlardır” diye ekliyor. “Olumsuz, sevilmeyen, istenmeyen, acı veren veya zararlı gibi farklı anlamlara gelebilir.” “Bir çalışmada, kaçınma hedefleri daha yüksek olan katılımcılar, dönem boyunca daha düşük öznel iyi oluş bildirdiler ve dönem sonunda, başlangıçta olduğundan daha düşük iyi oluşa sahip oldular. Başka bir çalışmada, daha fazla kaçınma hedefi olan terapi danışanları, öznel iyi oluşlarında daha az olanlara göre daha küçük artışlar yaşadılar.” Sürekli olarak olumsuz olasılıkları izlemenin veya onların yokluğuna dair kanıt aramanın enerjinizi tükettiği bilinen bir gerçek. Bunun yerine, yaklaşım hedefleri oluşturmanın veya kaçınma hedeflerini daha olumlu bir şekilde yeniden çerçevelemenin bize fayda sağlayabileceği görülüyor. Kontrol altına almak Görevler veya hedefler ezici olduğunda, genellikle bir başarısızlık korkusu vardır. Bununla birlikte, göz korkutucu bir projeyi daha küçük, daha yönetilebilir parçalara böldüğünüzde kendinizi daha fazla kontrol sahibi hissedebilirsiniz. Ayrıca, başarılarınız üzerinde düşünmek, daha emin kararlar vermenize ve hayatın tüm bileşenlerinde başarıyı garantilemenize yardımcı olabilir. Görevlere tipik olarak nasıl yaklaştığınızı ve çalışma alışkanlıklarınızı yazın. Ardından, sizin için neyin iyi çalıştığını ve yolunuza neyin çıktığını belirleyin. Ardından, işinize yarayan şeylerden en iyi şekilde yararlanın ve işinize yaramayan şeyleri alternatiflerle değiştirin. Görevleriniz hakkında düşünmek ve karar vermek için zaman ayırmak ve yetkilendirme kendinizi sorumlu hissetmenize yardımcı olabilir. Başarısız olmak için kendinize izin verin. Yaşayabileceğimiz en dolu hayatı yaşamak istiyorsak, gerçekle yüzleşmeye istekli olmalıyız. Kim olduğumuzu, ne yapabileceğimizi ve ne kadar başarısızlığa dayanabileceğimizi öğrenmeye istekli olmalıyız. Başka bir deyişle, kendinizi ortaya koymaya istekli olmalısınız. Bunu da şu şekilde yapabilirsiniz; Çevrenizdeki desteği, tercihen kirlenmeyi umursamayanları kullanın. Her seferinde bir adım at. Bir plan geliştirin ve ona bağlı kalın. İlerlemenizi takip edin ve sonuçlarınızın bir kaydını tutun. Atikifobi için ne zaman profesyonel yardım alınır? Başarısızlık korkusu günlük hayatınızı tehdit ettiğinde profesyonel yardım almayı düşünün. Başarısızlık duygusu, korku nedeniyle hayatınızı tam potansiyelinize göre yaşayamayacağınız anlamına gelir. Örneğin, “korku bölgesinde” yaşamak, işte veya evde görevlere başlama veya bitirme sorunlarına yol açabilir. Başarısızlık korkusu, bir tutku ya da hayalin peşinden gitmenizi ya da yapmanız gereken şeyleri yapmanızı da engelleyebilir. İlişkilere müdahale etmenin yanı sıra, başarısızlık korkusu kendinizi değersiz hissetmenize veya başkalarının yanında kendiniz olamamanıza neden olur. Endişenizin hayatınızı olumsuz etkilediğini fark ederseniz, profesyonel yardıma başvurmak faydalı olabilir.