24 Ekim 2024 Perşembe günü 7529 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun TBMM’de kabul edildi.

İhracatın ve özelde e-ihracatın geliştirilmesine yönelik belli teşvikler ve sorun çözen düzenlemeler olmakla beraber kamuoyunda pek tartışılmayan bir düzenleme, “lisans ücretlerinde indirim” yürürlüğe girmiş oldu.

Lisans ücretleri

6563 Sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun 5 Kasım 2014 tarihinde yasalaştı. 2022 yılında Ek-4 madde eklenerek e-ticaret platformlarına yönelik lisans ücreti ödeme yükümlülüğü getirildi.

Bir takvim yılında net işlem hacmi 10 milyar TL ve işlem sayısı 100.000 adet üzerinde olan e-ticaret platformları faaliyetlerine devam edebilmek için lisans almaları gerekmektedir.

Söz konusu lisansın alınabilmesi için de bir ücret ödenmesi gerekmektedir. Sekiz dilim halinde on binde 3 oranından başlayıp yüzde 25 oranına varan hesaplaması mevcut. Özellikle montanlı e-ticaret yapan işletmeler için önemli bir maliyet unsuru, kamu açısından ise ciddi bir gelir kalemi. Uygulamanın yürürlüğü 01.01.2024 olarak belirlendi.

Yeni düzenleme 

ne getiriyor?

Yazımızın başında ifade ettiğimiz 7529 Sayılı Kanun marifetiyle söz konusu lisans ücretlerinde önemsenecek düzeyde istisnai düzenlemeler yapıldı.

İlk defa uygulanacak 2024 yılına ilişkin olarak;

a) Yurtdışı satışlar (e-ihracat)

b) Yatırım teşvik kapsamındaki harcamalar,

Lisans ücreti hesaplamasında düşülmesi gereken tutar olarak belirlendi. E-ihracatın teşviki için buna bir anlam verilebilir ama yatırım teşvik zaten kendi içinde bir avantaj içerdiği için ayrıca lisans ücretlerine yönelik avantaj sunmanın anlamı nedir, açıkçası garipsedim.

Ancak asıl ironik olan kısım burası değil. Yukarıda belirttiğim tutarlar, lisans ücreti hesaplamasında düşülürken 4 katının esas alınması gerektiği ifade ediliyor. Burası inanılır gibi değil.

Örneğin; 20 birim yatırım teşvik harcaması ve 15 birim e-ihracatı olan bir e-ticaret platformunun 200 birim net satışı olsun. Daha önceden (200-15) 185 üzerinden lisans ücreti ödemesi gerekirken şimdi yeni düzenlemede {200-[(20+15)x4]} 60 birim üzerinden ödenecek. Üst limitte olan bir e-ticaret platformu bu suretle (185-60) 125 birim üzerinden ödeyeceği (125x0.25) 31.25 birim lisans ücretini artık ödemeyecek. Düşünün, 200 birim mal satan bir işletmenin ödemesi gereken 31.25 birim vergi türevi lisans ücreti artık alınmayacak.

Türkiye’de bu imtiyazdan kimlerin yararlanacağı aslında herkesin malumu. Toplam ticaret içinde e-ticaretin payı her geçen gün artarken ve odaklarımızı oraya çevirmemiz gerekirken belli zümrelere yönelik bu ayrıcalık akla ziyan.

İndirim ve istisnalarla mücadele etmeyi bu kadar kafaya koyduğunu iddia eden Maliye yönetimine sormak lazım, bu nasıl bir çelişki? Bir yandan asgari Kurumlar Vergisi getiriyorsunuz, sonra hesaplamada birçok istisna kalemini devre dışı bırakarak istisnanın istisnasını uyguluyorsunuz.

Şimdi de e-ticaret platformlarına yönelik getirdiğiniz lisans ücretlerine yönelik çok önemli avantajlar içeren istisnalar getiriyorsunuz.

Şunu net olarak sormak istiyorum, asgari ücrete ve emekli maaşlarına ne kadar zam yapalım tartışmaları ekseninde milimetrik hesaplar yapmaya çalışanlar milyarlarca liralık teşviklere karşı vicdani muhasebeleri nasıl yapabiliyorlar, sormak lazım!