Yoğun olarak son 6 aydır ama son 1 yıldır mali gündemden düşmeyen mevzu enflasyon muhasebesi ve bunun sonuçları.

Konunun uzmanları, mali müşavirler, meslek örgütü ve son dönemde iş dünyasının üst perdeden tepkisi herkesin malumu. En sık dile getirilen iki konu var, birincisi meslek mensupları açısından geçici vergi beyannamesi ekinde mali tablo hazırlamanın getirdiği zorluk ve iş yükü, ikincisi ise öz sermayesi düşük olan işletmelerin vergi ödeme gerçeği ile karşı karşıya kalmaları.

Enflasyon muhasebesi konusu 5024 sayılı Kanunla 2003 sonunda vergi mevzuatımıza girmiş ve ilk defa duyduğumuz bir konu değil, ancak o dönemi müteakip 20 yıl sonra yeniden uygulanan bir mevzu.

Tepkiler ne ölçüde samimi!

Mezkur düzenleme belirttiğimiz üzere uzun zamandır uygulanmadı (şartlar oluşmadığı için) ama mevzuat hep aynı yerli yerinde duruyordu. 2021 ve 2022 yıllarında uygulanacaktı, ancak ertelendi ve nihai olarak 2023 sonuna müteallik vergi matrahına etki etmeyerek uygulama girdi.

2024 yılı ilk geçici vergi döneminde devam edecekti, kamuoyu baskısıyla bir çeyreklik ertelendi ve şimdi vergi etkisi barındıracak şekilde karşımızda duruyor.

Son 6 ayı bir kenara koyarak daha geriye gidiyorum, enflasyon muhasebesinin bu haliyle uygulanması durumunda KOBİ’lere ciddi vergi yükü getireceğini kimse dile getirmemiş.

Şimdi bile yılsonuna ertelensin taleplerinde sanki yıl bitiminde vergi çıkmayacakmış gibi söylemler mevcut. Bu düzenleme hep vardı, iki yıldır erteleniyordu ve bu yıl uygulanıyor, vergi konusunda da özel bir düzenleme yapılmadı. Dolayısıyla yumurta kapıya dayanınca gösterilen tepkileri bir ölçüde samimi bulmuyorum.

Evet, satılmamış malın vergisini vermek saçma görünebilir ama bilançoda 100 bin TL görünen arsayı 10 milyona çekerken, stokları ve diğer parasal olmayan kıymetleri değerleyip bilançoyu gösterişli hale getirmek ve aktif hacmi artırılmış bilançoları bankaya sunarak kredi istemek te var işin ucunda.

Yüksek enflasyonun olduğu son 2-3 yıldır pek çok kesimin, mali tablolarımız eridi neden erteliyorsunuz, neden enflasyon muhasebesini uygulamıyorsunuz tepkilerini biliyoruz. Uygulanıyor, bu sefer de vergi çıkıyor itirazı var.

Yeni itiraz, enflasyonu ben mi yarattım, bedelini neden ben ödeyeyim? Bu noktada herkesin kendine haklı pay çıkaracağı noktalar var ama bu yazıyı kaleme almamın sebebi şu aslında.

Geçtiğimiz temmuz ayından bu yana MTV iki defa ödendi, KDV oranları 2 baz puan artırıldı. Kurumlar Vergisi yüzde 25’e çıkarıldı. Taşınmaz satış kazanç istisnası kuşa döndü, devreden KDV’ye sınır getirildi, asgari Kurumlar Vergisi geldi, vergi cezaları devasa artırıldı ki, bazı cezalar 20 katı buldu. Birçok istisnalarda mükellef aleyhine düzenlemeler yapıldı, harçlar artırıldı, denetimler anormal seviyede, kimsenin gıkı çıkmıyor ama KOBİ’lere enflasyon düzeltmesi sonucu vergi çıkıyor diye bir isyan bayrağı.

Bunu anlamak gerçekten güç. Hadi ertelendi diyelim, yılbaşına meslek mensupları iş yükü olarak biraz rahatlayacak ama mali müşavirliğin sorunlarının yüzde kaçı çözülmüş olacak? Öz sermayesi düşük işletmelere yıl sonunda vergi çıktığında çok mu mutlu olacaklar?