Yoksa, özellikle Türk insan yapısı göz önüne alındığında, uzaktan çalışma esnek bir başarının çok uzağında mı görünmektedir?
Son yıllarda uzaktan çalışma önemli bir ivme kazandı. Hatta COVID-19'da popülaritesini daha da artırdı. 2023 yılı verilerine göre ABD çalışanlarının %27'si uzaktan çalışıyor. Ancak uzaktan çalışan Amerikalı sayısının 2025 yılına kadar 36,2 milyona ulaşması bekleniyor.
Covid salgını sonrası normale döndüğümüzde, uzaktan çalışma üzerinde konuşulması, tartışılması gereken acil bir konu haline geldi.
Bir yandan, uzaktan çalışmanın esneklik, iyileştirilmiş iş-yaşam dengesi ve işe gidip gelme süresinin azalması gibi çeşitli faydaları var. Ek olarak, bazı işçilerin uzaktan çalışma olanağından yararlandığını ve yüz yüze çalışmaya dönmek yerine işlerini bırakmayı tercih ettikleri yurt dışında bilinen bir gerçek.
LinkedIn’in ekonomi ve küresel işgücü piyasaları başkanı Prof. Rand Ghayad, The Washington Post’a konu hakkında şunları söyledi: “İşçiler, uzaktan çalışma yeteneği gibi, işverenlerin sunmaya istekli olmadığı belirli özellikleri sunan işler arıyorlar.”
Ancak bu aynı zamanda potansiyel izolasyon hissi ve kişisel hayat ile mesleki hayatı birbirinden ayırmada zorluklarını da beraberinde getiriyor. İş dünyasındaki bazı etkili isimlerin uzaktan çalışmayı eleştirdiğini biliyoruz. Bunlardan bazıları arasında Goldman Sachs ve JPMorgan Chase CEO’ları, Elon Musk ve hatta Martha Stewart’da yer alıyor.
Uzaktan çalışmanın sizin için uygun olup olmadığına karar vermenize yardımcı olmak için uzaktan çalışmanın avantajlarına ve dezavantajlarına birlikte bakalım.
Uzaktan Çalışmanın Artıları
Daha fazla esneklik
Uzaktan çalışmak, bireylerin her yerden çalışabilmesi nedeniyle benzersiz bir esneklik sağlar. Çalışanlar çalışma programlarını ihtiyaçlarına göre özelleştirebildikleri için iş-yaşam dengesinin daha iyi olmasına olanak sağlar.
Ayrıca geleneksel ofis ortamlarında çalışamayan bireylere de fırsatlar sunmaktadır. Çalışanlar ev konforunda çalışmanın yanı sıra ortak çalışma alanlarında, kafelerde veya halka açık yerlerde de çalışabilirler.
Artan üretkenlik
Birçok araştırmaya göre uzaktan çalışanların üretkenliği genellikle ofis çalışanlarından daha yüksektir. Yapılan araştırmalarda uzaktan çalışanların ofis çalışanlarından %13 daha verimli olduğu ortaya çıktı.
Peki bu durumun asıl sebebi nedir? Uzaktan çalışmak, ofis ortamında oluşabilecek iş arkadaşlarının araya girmesi veya gereksiz toplantılar gibi dikkat dağıtıcı unsurları ortadan kaldırır. Çalışanlar, çalışma alanlarını kişiselleştirmenin yanı sıra, konsantrasyonu ve odaklanmayı teşvik eden bir ortam da yaratabilirler.
Çalışan memnuniyetinin artması
Uzaktan çalışmak çoğu zaman ofiste çalışmaktan daha fazla tatmin sağlar. Bunun nedeni daha fazla esnekliğe, özerkliğe ve iş ile yaşam arasında daha iyi bir dengeye sahip olmalarıdır.
Para biriktirme yeteneği
Hem işverenlerin hem de çalışanların uzaktan çalışarak önemli miktarlarda tasarruf etmeleri mümkün. Uzaktan çalışanlar, yakıt, otopark veya toplu taşıma için ödeme yapmak zorunda kalmayarak işe gidip gelme masraflarından tasarruf ediyor.
İşverenler ofisler için ihtiyaç duydukları alanı azaltarak kirayı, kamu hizmetlerini ve bakım maliyetlerini azaltabilirler. Ek olarak, uzaktan çalışma esneklik ve özerklik sunarak ciroyu ve buna bağlı işe alma maliyetlerini de azaltabilir.
Küresel bir yetenek havuzuna erişime sahip olmak
Uzaktan çalışmanın bir sonucu olarak şirketler, dünyanın dört bir yanından geniş bir yetenek havuzuna erişebiliyor. Şirketler, fiziksel olarak nerede bulunursa bulunsun en iyi yetenekleri işe alabilir, organizasyonlarında yaratıcılığı, düşünce çeşitliliğini ve yenilikçiliği artırabilir.
Ek olarak, bu genişletilmiş yetenek havuzu, yerel olarak kolayca bulunamayan özel uzmanlığa erişim sağlayabilir.
Özellikle ABD tarafında yer alan şirketlerin bir kısmı, evden çalışmaya inanılmaz derecede iyi uyum sağladıklarını belirtiyorlar. “Uzaktan çalışabileceğimizi öğrendik ve artık bir şirketi uzaktan ele alıp yönetebiliyoruz.”
Çevre dostu
Uzaktan çalışmanın bir avantajı sıklıkla göz ardı ediliyor: Olumlu çevresel etkisi.
Daha az insanın işe gidip gelmesi nedeniyle işe gidiş gelişler, karbon emisyonlarını ve trafik sıkışıklığını covid dönemi önemli ölçüde azaltmıştı. Ofislerde enerji tüketimi evlerdekinin neredeyse iki katı, böylelikle bu tip durumda daha az enerji harcanması gerçekleşmişti.
Ayrıca kağıt ve plastik bardak gibi ofis malzemeleri daha az kullanılıyor. Bu aynı zamanda hava kalitesini de artırabilir.
Genel olarak, uzaktan çalışma nedeniyle geleneksel ofis tabanlı çalışmanın karbon ayak izi daha küçüktür.
Uzaktan Çalışmanın Eksileri
Sosyal izolasyon meydana gelebilir
Sosyal etkileşimlerde başarılı olan bireyler, uzaktan çalışırken izolasyon ve yalnızlık duyguları yaşayabilirler. Yüz yüze iletişim olmadan meslektaşlarınızla güçlü ilişkiler kurmak zor olabilir ve bu da ekipten kopukluk hissine yol açabilir.
Bu sosyal etkileşime yalnızca iş açısından değil, aynı zamanda bir tür kişisel gelişim açısından da ihtiyacımız var.
Uzak ekip üyeleriniz varsa, düzenli video toplantıları, ekip oluşturma etkinlikleri ve iletişim platformları aracılığıyla sanal sosyal bağlantıları geliştirmelisiniz.
İş-yaşam sınırları bulanıklaşıyor
Uzaktan çalışmak esneklik sağlayabilir. Ancak aynı zamanda iş ve özel yaşam arasındaki çizgiyi de bulanıklaştırabilir ve sürekli bir “görevde” olma hissine yol açabilir. Çalışma alanı aynı zamanda özel bir alan olduğunda işten kopmak ve mola vermek zor olabilir. Bu ayrılık eksikliği, etkili bir şekilde yönetilmediği takdirde zihinsel sağlığı olumsuz yönde de etkileyebilir.
Monster.com tarafından yürütülen bir çalışan anketi, şaşırtıcı olmayan bir şekilde, çalışanların %69'unun evden çalışırken tükenmişlik belirtileri yaşadığını ortaya çıkardı.
Bu nedenle, sağlıklı bir iş-yaşam dengesini sürdürmek için özel bir çalışma alanı oluşturmak ve kesin çalışma saatlerine sahip olmak çok önemlidir.
İletişim ve işbirliği sınırlıdır
Teknoloji sanal işbirliğini kolaylaştırsa da yüz yüze etkileşimin bazı yönleri uzaktan kopyalanamaz. Uzaktan çalışma ortamı, yüz yüze etkileşimler, sözlü olmayan ipuçları ve spontane beyin fırtınası yoluyla güven inşa etmeyi zorlaştırabilir.
Bu boşluğu kapatmak ve etkili ekip işbirliğini sağlamak için etkili iletişim stratejileri uygulamalı, sanal toplantı yazılımı ve proje yönetimi platformlarından yararlanmalısınız.
Odaklanma eksikliği ve dikkatin dağılması
Uzaktan çalışma, işteki bazı dikkat dağıtıcı unsurları ortadan kaldırmanın yanı sıra evde de yeni bir dizi dikkat dağıtıcı unsuru beraberinde getiriyor. Ev işleri, aile üyeleri veya diğer kişisel yükümlülükler yüzünden dikkatinizin iş görevlerinden uzaklaşması kolaydır.
Odaklanmış ve üretken kalabilmek için uzaktan çalışanlar disiplini korumalı ve dikkat dağıtıcı unsurların olmadığı özel bir çalışma alanı yaratmalıdır. Mümkünse evinizin kalabalık bir alanı yerine sessiz, boş bir yatak odasında çalışın.
Kariyer ilerleme fırsatları sınırlıdır
Büyük ölçüde yüz yüze etkileşimlere veya fiziksel varlığa dayanan belirli endüstrilerde veya rollerde, uzaktan çalışma kariyer gelişimi açısından zorluklar oluşturabilir. Uzaktan çalışmak mentorluk, ağ oluşturma ve üst düzey liderlik fırsatlarına erişiminizi sınırlayabilir.
Bu zorluğun üstesinden gelmek için uzaktaki çalışanların sanal ağ fırsatlarını aktif olarak araması ve bunlardan faydalanması, becerilerini ve başarılarını sergilemesi gerekir.
Bağlantı ve teknolojik zorluklar
Uzaktan çalışabilmek büyük ölçüde teknoloji altyapısına ve güvenilir internet bağlantılarına bağlıdır. Teknik zorluklar arasında şunlar yer almaktadır:
- İnternet kesintileri
- Yazılım arızaları
- Donanım sorunları
Tüm bunların iş akışlarını bozabileceğini ve üretkenliği engelleyebileceğini söylemek yanlış olmaz. Bu zorlukların üstesinden gelmek için uzaktan çalışanların güvenilir teknolojiye ve yedekleme sistemlerine erişimi olmalıdır.
Yanlış iletişim ve yanlış hizalama riski vardır
Uzaktan çalışma genellikle yazılı iletişimi içerir ve bu da yanlış anlamalara veya yanlış yorumlamalara yol açabilir. Uzaktan çalışanların karmaşık fikirleri iletmesi veya yüz yüze görüşmeler yoluyla anında açıklama yapılmadan çatışmaları etkili bir şekilde çözmesi zor olabilir. Bu tür durumlarda, “şahsen benliğinizi” ofise götürün ve yanlış iletişimi hızla giderin. Hiçbir şeyin daha da büyümesine izin vermeyin, tüm sorunları olabildiğince hızlı çözün. Bu, iş arkadaşlarınıza ve işvereninize olan güveninizi güçlendirmenize yardımcı olur.
Açık ve net bir şekilde iletişim kurarak, düzenli olarak kontrol ederek ve video konferanslar düzenleyerek bu riskleri en aza indirebilirsiniz; telefonu açmak birçok iletişim hatası sorununu hızlı bir şekilde çözer.
Çözüm
Uzaktan çalışmak, artan üretkenlik, maliyet tasarrufu ve esneklik gibi birçok avantaj sunar. Ancak sosyal izolasyon, iş-hayat sınırlarının bulanıklaşması ve kariyer gelişimi için sınırlı fırsatlar gibi zorlukları da beraberinde getirir.
Bu dezavantajların anlaşılması ve ele alınmasıyla uzaktan çalışma başarılı bir şekilde yönetilebilir. Uzaktan çalışmaya doğru uyum, bireysel tercihlere, iş gereksinimlerine ve uzaktan çalışmanın benzersiz dinamiklerine uyum sağlama becerisine bağlıdır.
Günümüzün gelişen iş ortamında uzaktan çalışma, doğru planlama, etkili iletişim ve iş-yaşam dengesi ile ödüllendirici ve üretken bir seçenek olabilir.
Tüm bunların ışığında, benim kendi görüşüm ise; kesinlikle ofis ve iş hayatı içerisinde olmak gerektiğidir. Özellikle Türk insan yapısı göz önüne alındığında, uzaktan çalışma esnek bir başarının çok uzağında görünmektedir.
