Talk economy!
Mahmut Aydoğmuş
Ülkenin gerçek gündem maddesi ekonomi olması gerekirken bir de İngilizce yazalım istedim, belki ilgi çeker diye. Gelin şimdi devletin resmi rakamlarını referans alarak bazı tespit ve değerlendirmelerde bulunalım. Bu suretle ekonominin hangi noktada olduğuna dair bir bakış açısı getirelim.
1-) 2021 yılının son 6 ayında başlayan ve faiz gibi indirdim denildiğinde inmeyen enflasyon problemi, (2005 % 7.72, 2010 % 6,40, 2012 % 6,16, 2019 % 11.84, 2022 % 64,27)
2-) 2022’de 110 milyar dolar, 2023 yılı ilk iki ayında tüm zamanların rekoru 26 milyar dolarlık dış ticaret açığı, (yurtdışından borç arayışına devam..)
3-) Kur korumalı mevduatta biriken 1.5 trilyonluk (yaklaşık 80 milyar dolar) mevduatın geri dönüşüm riski,
4-) 2023 yılı ilk iki ayında tüm zamanların rekoru toplam 200 milyar TL’lik bütçe açığı, (4.4 trilyon gider, 3.8 trilyon gelir, 600 milyar TL bütçe açığına göre bütçe kanunu yapıldığı için 2022’de olduğu gibi yeni hükümetin ilk gündemi ek bütçe olacaktır.)
5-) İhracattaki durağanlık ve ithalatın hızının kesilememesi, (2023 yılı ilk iki ayında ihracat yüzde 1.5 artarken, ithalat yüzde 15.6 oranında arttı.)
6-) Brüt 117 milyar dolar, net 24 milyar dolar, swap dikkate alındığında eksi 50 milyar dolar civarında dramatik düşüş yaşayan ve büyük risk arz eden Merkez Bankası döviz rezervleri, (Bu rezervin 50 milyar doları altın, brüt rezerv döviz olarak 67 milyar dolardır.)
7-) 6 Şubat günü yaşanan deprem felaketinin ekonomik maliyeti, (Hazine ve Maliye Bakanlığı hazırladığı raporda depremin minimum maliyetini 103.6 milyar dolar olarak hesaplamıştır.)
https://www.hmb.gov.tr/haberler/2023-kahramanmaras-ve-hatay-depremleri-raporu
8 -) Döviz alış-satış bandının açık tutulması, döviz tevdiat hesaplarının Merkez Bankası tarafından tasarruf edilmesi, kredilerde bankalara devlet iç borçlanma senedi alma zorunluğu getirilmesi, ihracat başta olmak üzere döviz cinsinden işlemlerin bazılarında döviz bozdurma zorunluğu gibi serbest piyasaya müdahale işlemleri ve bunun sonucu baskılanan döviz kuru,
9-) 14 Mayıs 2023 tarihinde yapılacak Cumhurbaşkanlığı ve milletvekilliği seçiminden doğan politik riskler,
10-) Amerika’da Silicon Valley Bank ve Signature Bank iflasları ve bunun global düzeyde etkileri,
Önümüzde birikmiş çok ciddi sorunlar var. İktidar değişir veya devam eder fark etmeksizin şu iki soruyu sormamız lazım;
1-) Biz ne ara ülke olarak bu noktaya geldik?
2-) Bu noktadan çıkabilmek için ne yapmamız lazım?
Acı reçete yine halkın önünde olacak ve maalesef bir bedel ödenecekse yine vatandaş ödeyecek. İsterseniz konuşmamaya devam edelim.
Yorumlar